اگر خبر را اطلاع‌رسانی در باره­ی موضوعی بدانیم كه می‌تواند برای گروه زیادی از مردم جالب و تازه باشد و یا به قول «لورد نورث كلیف» خبر مردم است(توكلی، 1389، ص 26). تازگی و نو بودن، نقطه آغاز چینش مناسب خبر است. و یا به قول «نیكلاس داگلاس» اگر توانستید توجه مخاطب را در اولین جمله در هشت ثانیه اول جلب كنید به هدف رسیده‌اید در غیر این‌صورت خواننده وقت خود را برای ادامه تلف نخواهد كرد» (همان، ص46). مخاطبان در مواجهه با بسته، بخش، بولتن و یا مجموعه خبری كه حاصل دست‌پخت سردبیران خبر است با مجموعه‌ای از اخبار متفاوت مواجه هستند و بطور طبیعی قضاوت‌های متفاوتی خواهند داشت. به عبارتی بخش خبری شامل تعدادی خبر است كه با وجود متفاوت‌بودن هم‌جهت است و در ‌نهایت قرار است مخاطب را برای رسیدن به یك ذهنیت از پیش تعیین‌شده رهنمون نماید. در این راستا یكی از مباحث مطرح  در حوزه خبر، مدیریت اتاق خبر است. مدیریت اتاق خبر، فرایند تولید خبر و پخش آن را برعهده دارد. اما خود متاثر از عامل‌های درون‌سازمانی و برون‌سازمانی است.

 

بیش از یک دهه از دوره گذار از سیستم آنالوگ به دیجیتال در کشور می‌گذرد. این تغییر با فراز و نشیب‌های فراوانی روبرو بوده‌است. تحریم اقتصادی، ضعف سرمایه‌گذاری، توجه‌‌نکردن به ساختارهای نوین رسانه‌ای و اصرار بر بومی‌کردن صنایع و تولیدات تا سرحد امکان باعث شده ‌است پروژه‌های بزرگی چون دیجیتالی شدن تلویزیون در کشور با تعلل و مشکلاتی اجرا شود. «درسالهای 1383تا1385 زمانی که طرح «اتوماسیون» رادیویی کشور برای اولین‌بار به عنوان پایلوت در رادیو گیلان اجرا شد مسائل مالی، نبود تجربه قبلی، وجود ضعف‌های ساختاری در نرم‌افزارها و سخت‌افزارها، تعدد مراکز تصمیم‌گیری، مقاومت افرادی که به خاطر ترس از مخاطرات احتمالی با اجرای طرح مخالفت می‌کردند، همچنین تمارض باطنی تعدادی از کارکنان با این تغییرات، آموزش‌ناپذیری بعضی از افراد بخصوص نیروهای قدیمی، باعث شد طرح با مسائل عدیده‌ای مواجه‌ و اجرای آن طولانی شود. درسال 1386 اجرای طرح نیوزروم در تلویزیون مرکز گیلان به عنوان دهمین مرکز کشور آغاز گردید و به دلیل تنگ‌ناهای مالی تجهیزات آن به مرور خریداری و یکی پس از دیگری نصب شد»(مشاهدات عینی محقق). درحال حاضر بسیاری از شبکه‌های استانی و سراسری بین 50 تا 100 درصد از امکانات نیوزروم برخوردار هستند. شبکه العالم از ابتدای تاسیس از اتاق خبر دیجیتال یک­پارچه استفاده کرد، شبکه‌های یک، خبر ، «پرس تی وی» و «هیسپان تی وی» از بهترین امکانات و تجهیزات روز دنیا برای تولید و ارایه اخبار بهره‌مند هستند.با این وجود علی‌رغم موفقیت‌های نسبی در تولید و ارایه اخبار، انتقاداتی به عملکرد این شبکه‌ها وارد است. به‌عبارتی در سپهر رقابتی جدید که غول‌های رسانه‌ای چون سی ان ان، بی بی سی، فرانس24‌ ، الجزیره و…مخاطبان را در معرض انبوهی از اطلاعات قرار داده‌اند، سازمان صداوسیما تلاش نموده است با برنامه‌ریزی و اتخاذ استراتژی مناسب،صرف هزینه‌های کلان برای توسعه شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی داخلی و خارجی، تجهیز شبکه‌ها به تجهیزات مدرن و جذب نیروی انسانی کارآمد پاسخگوی نیازهای خبری و اطلاعاتی مخاطبان داخل و خارج از کشور باشد.

 

اکنون این سوال مطرح است چرا با وجود بکارگیری امکانات وتجهیزات وسیع و اجرای صدها طرح تحقیقاتی در حوزه اخبار و نظرسنجی‌های مستمر، برخی اشکالات شکلی و محتوایی کماکان در پخش اخبار به چشم می‌خورد.

 

به اعتقاد محقق اقدامات سازمان بیشتر با رشد حوزه‌های مختلف همراه بوده است و برای دست‌یابی به توسعه نیازمند بررسی همه عوامل و مشخص کردن نقاط قوت و ضعف و سهم هر یک در افزایش و یا کاهش کمیت و کیفیت اخبار هستیم. تحقیق حاضر بنا بر ماهیت خود سعی دارد نقش عوامل درون‌سازمانی اتاق خبر را بر کمیت و کیفیت اخبار تلویزیونی بررسی نماید. منظور ما از عوامل درون‌سازمانی در این تحقیق مقوله‌های منابع انسانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، ابزار مادی و سرمایه‌ای است که به‌عنوان متغیرهای مستقل پژوهش به‌شمار می‌روند . متغیرهای وابسته تحقیق همان‌گونه که در موضوع مطرح شده است دو مقوله کمیت و کیفیت اخبار هستند. مسئله و دغدغه محقق از طرح  مقولات فوق بررسی و کشف این واقعیت است که با توجه به احتمال وقوع برخی اشکال‌های مختلف در پخش اخبار، عوامل درون‌سازمانی به‌طور خاص و هریک این عوامل (منابع انسانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، ابزار مادی و سرمایه‌ای) چه سهمی در کاهش یا افزایش کمیت و کیفت اخبار دارند.

 

 

 

 1-3اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

 

«مهم­تر از  همه قضیه اخبار است. این جمله را «امام خمینی »رهبر فقید انقلاب اسلامی در سال 1359 در  دیدار  با مدیر عامل وقت صدا و سیما بیان فرمودند تا توجه خاص خود به مقوله حساس اطلاع‌رسانی و ظرافت‌های موجود در آن را نشان دهند. مواد 16، 17 و 18 اصل 175 قانون اساسی (مسایل خبری) بیان می کند که صدا و سیما با حضور دایمی خود در جامعه باید همواره منعکس کننده‌ صدیق وقایع و رویدادهای مهم اجتماعی باشد و واقعیت‌ها را به اطلاع مردم برساند. صدا و سیما باید رویداد‌ها، فعالیت‌ها و مسایل سراسر کشور را با توجه به اولویت‌های منطقه‌ای بطور عادلانه در برنامه سراسری منعکس نماید. صدا و سیما موظف است آخرین اخبار و اطلاعات صحیح و مهم کشور و جهان را که مفید و مورد نظر اکثریت مردم باشد، به صورتی کوتاه و گویا منتشر نماید»( مسرور،1388، ص14). آگاه شدن و دسترسی مردم به اطلاعات از این جهت اهمیت دارد که قرن حاضر و جهان امروز با دانایی و اطلاعات، و ارتباطات همراه  با تکنولوژی به پیش می‌رود و سرعت چنان شتابان است که ایستایی در مقابل آن غیر قابل تصور و حتی غیر‌ممکن است و چنانچه در مقابل آن قرار بگیریم درهم شکسته و در صورت عدم هماهنگی با آن، عقب مانده و از قافله جهانی دور خواهیم ماند. به قول مک لوهان که درباره مقاومت در برابر تکنولوژی می‌گوید، «اگر بخواهیم در برابر کارکردهای جدید تکنولوژی، گرایش‌های سنتی خود را حفظ کنیم، فرهنگ سنتی ما همانند اسکولاستیکدر نهایت از میان خواهد رفت.» (دادگران،1379، ص 91).

توجه به موارد فوق و اهمیت یافتن روزافزون دست­رسی به خبر که امروزه تبدیل به نیازی اساسی برای تصمیم گیری برای امور روزمره آحاد جامعه شده است، ضرورت بررسی چگونگی انتقال اطلاعات و اخبار به مخاطبین بیشتر نمایان می‌شود. در این بین رسانه‌های جمعی به دلیل خیل انبوه مخاطبان، بیشترین توجه را به خود معطوف کرده‌اند. از سوی دیگر«رسانه‌های جدید از تفاوت میان رسانه‌های گوناگون کاسته و فعالیت‌های ارتباط‌جمعی و خصوصی را به هم نزدیک کرده‌اند»(مک‌کوایل،1388 ، ص10). با توجه به مطالعات سایر محققان و مشاهدات کارشناسان در شرایط حاضر بسیاری از اشکالات ساختاری و محتوایی خبر را باید درحوزه درون­سازمانی به‌ویژه در منابع انسانی جستجو کرد، حوزه‌ای که کمتر مورد توجه عمیق و نگاه ژرف پژوهش‌گران قرار گرفته است. لذا در شرایطی که مخاطبان روز به­روز در گزینش اخبار حرفه‌ای‌تر عمل می‌کنند و از فرصت انتخاب بسیار بالایی برخوردار هستند، ضرورت اجرای چنین پژوهش‌هایی بیش از پیش احساس می‌شود. بطور قطع یافته‌های این تحقیق با رمزگشایی دقیق از سهم هر یک از عوامل درون سازمانی در کاهش یا افزایش کمیت و کیفیت اخبار می‌تواند چشم انداز مناسبی را برای  مدیران و تصمیم‌گیران حوزه خبر به‌ویژه فعالان نیوزروم فراهم کند. این تحقیق به روش پیمایشی اجراء می‌شود و در صورت لزوم، علاوه بر ابزار پرسش‌نامه از مصاحبه عمیق هم استفاده می‌شود. تحقیق حاضر از این جهت که نقش همه عوامل درون‌سازمانی اتاق خبر را بر کمیت و کیفیت اخبار بطور همزمان بررسی می‌کند بر تحقیقات پیشین رجحان دارد. پژوهش حاضر در حد بضاعت خود محورهای اساسی موجود در سازمان اتاق خبر را مورد تدقیق قرار خواهد داد. نظر به اهمیت پیش گفته، رسانه‌ها و نقش کلیدی این رسانه‌ها در زندگی روزمره، تحقیق حاضر بر آن است میزان تاثیر عوامل درون‌سازمانی اتاق خبر بر کمیت و کیفیت اخبار را از منظر کارشناسان بررسی و توصیف نماید.

هویت ملی در دنیای امروز و در روزگار دگرگونی‌های اجتماعی سریع و جهانی شدن به یكی از موضوعات مهم پژوهشی در بخش قابل ملاحظه‌ای از رشته‌های علوم اجتماعی و علوم ارتباطات تبدیل شده است. برای متقاعد شدن در این زمینه كافی است به حجم قابل‌توجهی از مطالب دانشورانی كه بطور مستقیم یا غیر‌مستقیم به موضوع هویت پرداخته‌اند اشاره كرد. مثلاً در حوزۀ مباحث جهانی شدن، صاحب‌نظران مختلفی عمده‌ترین مباحث خود را به حوزۀ فرهنگ و هویت اختصاص داده‌اند كه از جملۀ آنها می‌توان از«جهانی‌ شدن، فرهنگ و هویت» از احمد گل‌محمدی، «فرهنگ در عصر جهانی شدن چالش‌ها و فرصت‌ها» از دكتر محمد توحید فام و…، نام برد. در حوزۀ علوم اجتماعی و جامعه شناسی مباحث ریچارد چنكینز در خصوص هویت اجتماعی، نظریۀ اجتماعی و سیاست از كریج كالهون و همین‌طور بحث‌های هویت و قومیت‌ها در كتاب جامعه‌شناسی گیدنز، قوم‌شناسی سیاسی رولان برتون در خور توجه هستند. در  مجموعه مطالعات رسانه‌ها، كتاب «روانشناسی شناختی وسایل ارتباط جمعی» از ریچارد جكسون هریس كه فصل چهارم كتاب خود را مشخصاً به نحوۀ انعكاس و بازنمایی هویت‌ها و قومیت‌ها در رسانه‌های جمعی اختصاص داده است، در خور توجه است. با توجه به مواردی كه در اینجا بسیار به اختصار ذكر شد، می‌توان گفت كه هویت ملی از جمله بحث‌های بسیار مهم دنیای مدرن است كه هر اندیشمندی بنا به دغدغه‌های حوزة معرفتی و مورد علاقة خود به نحوی به آن پرداخته است.

به لحاظ لغوی واژۀ هویت (identity) از واژۀ (identitas) مشتق شده و به دو معنای ظاهراً متناقض بكار می‌رود؛ نخست همسانی و یكنواختی مطلق؛ دوم تمایز كه در برگیرندۀ ثبات یا تداوم در طول زمان است. هرچند دو معنای نام‌برده متناقض و متضاد به‌نظر می‌آیند، ولی در اصل به دو جنبۀ اصلی و مكمل هویت معطوف هستند. مانوئل كاستلز از منظری مدرن هویت را همچون «ساخته شدن فرآیندی معنا بر پایۀ یك ویژگی فرهنگی یا یك دسته ویژگیهای فرهنگی كه بر دیگر منابع معنا برتری دارند» تعریف می‌كند. وی معتقد است كه همانگونه كه نقش‌ها كارویژه‌ها را سازمان می‌دهند، هویت هم معنا را سازمان می‌دهد. (كاستلز،1997: 7؛ به نقل از گل‌محمدی،1386: 225). هرچند از نظر نباید دور داشت كه كاستلز در مقدمۀ كتاب «جامعۀ اطلاعاتی» خود، در مورد هویت، عمده مباحث این حوزه را بر هویت‌های مدرن

 متمركز كرده و از ظهور هویت‌های مقاوم در هیئت‌ جمعیت‌های دینی، فرهنگی، ملی، قومی و محلی سخن می‌گوید؛ و همچنین یادآوار می‌شود كه این هویت‌های جدید را می‌توان در سه مقولۀ كلی جای داد كه وی آنها را با عناوین «هویت مشروعیت‌بخش»، «هویت مقاومت» و «هویت برنامه‌ای» معرفی می‌كند (كاستلز، 1994: 22).

 

اغلب صاحب‌نظران هویت ملی را به مثابه  امری روان‌شناختی و جامعه‌شناختی می‌دانند. از جمله تاجفل هویت اجتماعی را با عضویت گروهی پیوند می‌زند و عضویت گروهی را متشكل از سه عنصر میداند: عنصر شناختی (آگاهی از اینكه فرد به یك گروه تعلق دارد)؛ عنصر ارزشی ( فرض‌هایی دربارۀ پیامدهای ارزشی مثبت یا منفی عضویت گروهی)؛ و عنصر احساسی (احساسات نسبت به گروه و نسبت به افراد دیگری كه رابطه‌ای خاص با آن گروه دارند). بر این اساس هویت اجتماعی از دیدگاه تاجفل عبارت است از آن بخش از برداشت یك فرد از خود كه از آگاهی او نسبت به عضویت در گروه (گروه‌های) اجتماعی سرچشمه می‌گیرد، همراه با اهمیت ارزشی و احساسی مربوط به آن عضویت. ( تاجفل،1998: 9؛ به نقل از گل‌محمدی،1386: 222). بر این اساس می‌توان هویت اجتماعی را نوعی خودشناسی فرد در رابطه با دیگران دانست. به بیان دیگر فرایند هویت‌سازی این امكان را برای یك كنش‌گر اجتماعی فراهم می‌كند كه برای پرسش‌های بنیادی معطوف به كیستی و چیستی خود پاسخی مناسب و قانع‌كننده پیدا كند. از دیدگاه برون[1] نیز، هویت معطوف است به بازشناسی مرز میان خودی و بیگانه كه عمدتا از طریق همجنسی‌های اجتماعی و انفكاك درون‌گروه از برون‌گروه‌ها ممكن می‌شود. اهمیت تمایزها، تنش‌ها و ستیزهای گروهی، حتی در شرایط نبود تضاد منافع، از این جنبۀ هویت ناشی می‌شود (برون،1999: 790؛ به نقل از گل‌محمدی،1386: 224).

 

هویت ملی از منظر اندیشمندان در واقع یكی از انواع هویت جمعی است. هویت جمعی آنطور كه رزازی‌فر بیان می‌كند «شیوۀ مشترك در نحوۀ تفكر (ارزش‌ها، اعتقادات، هنجارها، نمادها، رویكردها)، احساسات و تمایلات یك گروه كه نوعی احساس تعهد و تكلیف نسبت به آن گروه را برمی‌انگیزد» تعریف می‌شود. وجود و نتیجۀ هویت جمعی، احساس پایبندی و دلبستگی و تعهد به اجتماع و گروه است؛ به‌عبارتی مقصود از پایبندی، ‌اعتقاد و دلبستگی به هنجارها و ارزش‌ها و مقصود از تعهد نیز مشاركت در جهت توسعه و تثبیت ارزش‌ها و هنجارها در گروه مربوطه است( رزازی‌فر،1379:104؛ابولحسنی،1389: 18). بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت دو عنصر عمده و مشترك هویت جمعی، احساس تعهد و تعلق عاطفی است.

 

1ـ1 ابعاد هویت ملی

 

با توجه به مباحث بالا، هویت ملی را می‌توان مجموعه‌ای شناختی، اعتقادی و روانی دانست كه با تاثیرگذاری بر كنش‌های اجتماعی، موجب همبستگی و انسجام در سطح ملت می‌شود. در یك نگاه كلی مولفه‌هایی مختلف هویت ملی عموماً به صورت ذیل جمع بندی شده‌اند:

 

بعد جامعه‌ای: «بعد جامعه‌ای هویت ملی، در ارتباط با كیفیت روابط اجتماعی فرد با نظام كلان اجتماعی است. در صورت تقویت مناسبات و روابط فرد با جامعه، هویت جمعی در سطح جامعه شكل می‌گیرد كه همان «مای ملی» را محقق می‌كند.

 

بعد تاریخی: «بعد تاریخی هویت ملی را می توان از آگاهی مشترك افراد یك جامعه از گذشتۀ تاریخی و احساس دلبستگی به آن، احساس هویت تاریخی و هم‌تاریخ‌پنداری، پیوند دهندۀ نسل‌های مختلف به یكدیگر دانست كه مانع از جدا شدن یك نسل از تاریخش می‌شود.»

 

بعد جغرافیایی: «محیط جغرافیایی تبلور فیزیكی، عینی، ملموس و مشهود هویت ملی به‌حساب می‌آید. برای شكل‌گیری هویت واحد ملی، تعیین محدوده و قلمرو یك سرزمین مشخص، ضرورتی تام دارد. به عبارتی نگرش مثبت به آب و خاك به عنوان یك كشور و یك سرزمین معین كه از جایگاه مشخصی در نظام هستی برخوردار باشد، هویت جغرافیایی نامیده می‌شود.»

 

بعد فرهنگی: «مقصود از فرهنگ، مجموعۀ ذهنی و روانی مشتركی است كه در گذشتۀ تاریخی شكل گرفته و طی آن فرآیند جامعه‌پذیری به نسل‌های بعدی منتقل گردیده و نسل‌های نوین، آن را به عنوان میراث گذشته به ارث برده‌اند. مجموعه‌ای كه آن را می‌توان شامل: ارزش‌ها، هنجارها، نمادها، اعتقادات، احساسات و رویكردهایی برشمرد كه در زمینۀ خانواده، اقتصاد، سیاست، مذهب، جامعه‌پذیری و تفریحات در بین مردم یك جامعه به صورت وجدان جمعی درآمده است.»

بعد سیاسی: «هویت سیاسی مهمترین مولفۀ هویت ملی را تشكیل می‌دهد. هویت ملی در بعد سیاسی بدین معنی است كه افراد از لحاظ فیزیكی و قانونی عضویت نظام یا ساختار سیاسی هستند، داخل مرزهای ملی یك كشور زندگی می‌كنند و موضوع و مخاطب قوانین آن كشور هستند؛ همچنین خود را از لحاظ روانی از اعضاء سیستم می‌دانند. از اینرو عشق و علاقۀ قلبی به یك سیستم سیاسی و میانی ارزشی و مشروعیت آن

 

به عامل عمده‌ای در تقویت همبستگی و پیوند ملی خواهد بود.»

 

بعد دینی: «دین و مذهب به مثابه یكی از ریشه‌ای ترین عناصر فرهنگی در جوامع به عنوان یكی از عوامل اساسی تشكیل دولت و ملت مورد توجه بوده است. وجود دین مشترك در درون یك قلمرو و سرزمین مشترك همواره به عنوان یكی از مبانی شكل‌گیری همبستگی ملی در جوامع مطرح بوده و نقشی اساسی در پیدایش وفاق و انسجام اجتماعی ایفا كرده است»(ابوالحسنی،1389: 22-20).

 

به هر‌روی، هویت ملی، مجموعه­ای از گرایش­ها و نگرش­های مثبت نسبت به عوامل، عناصر و الگوهای هویت بخش و یکپارچه کننده در سطح یک کشور به عنوان یک واحد سیاسی است.

 

 

بازسازی معدن به مجموعه ای از عملیاتی اطلاق می گردد که زمین های استخراجی را برای استفاده مجدد آماده می سازد. در معادن سطحی آلوده سازی اراضی توسط پیت و محل های دمپ باطله، همچنین نیاز روزافزون به زمین جهت کشاورزی، امور دامی و اسکان، صاحبان معادن را وادار ساخته است تا با توجه به شرایط اجتماعی و اقتصادی منطقه، شرایط اقلیمی و قابلیت های زمین های استخراجی، عملیات بازسازی را از مراحل اولیه طراحی و استخراج مد نظر قرار دهند     (Monterroso: 1998: 442).

در طی دو دهه گذشته، رواج جهانی توسعه پایدار، صنایع معدنی را به تامل در مورد راهبردهایی سازگارتر و هماهنگ تر با محیط زیست واداشته است. با توجه به اینکه تاثیر بهره برداری از منابع معدنی روی زمین دربرگیرنده سایت معدن، با بستن معدن از بین نخواهد رفت، در هنگام بستن معدن، باید زمین بر جای مانده از معدنکاری را برای جوامع محلی به شکلی مفید در آورد به طوری که خطری برای اکوسیستم میزبان نیز نداشته باشد(Cao: 2007: 474).

در واقع، تجلی توسعه پایدار در حرفه ای چون معدنکاری که با منابع تجدیدناپذیر سر و کار دارد، در بازسازی موفقیت آمیز زمین معدنکاری شده نهفته است. برای داشتن یک بازسازی موفق پیش از هر چیز نیاز به دانستن خروجی­ها، یا همان اهداف بازسازی است. مطابق با تقسیم بندی آژانس حفاظت از محیط زیست استرالیا (EPA) به طور کلی عملیات بازسازی معدن، به منظور رسیدن به یکی از اهداف( صفحه بعد)، به انجام می رسد(Monterroso: 1998: 444):

 

– بازگردانی ناحیه، به شرایط پیش از معدنکاری به دقیق ترین وجه ممکن، به شکلی که اکوسیستم منطقه دستخوش آماده سازی ناحیه جهت یک کاربری بهینه می گردد که با کاربری اولیه سایت کاملا تفاوت دارد. در این حالت، کاربری جدید اتخاذ شده، کلا منافع بیشتری نسبت به کاربری پیش از معدنکاری برای جامعه در پی خواهد داشت.

 

– تبدیل نواحی با ارزش های اکولوژیکی بالا که بهره وری پایینی پیش از معدنکاری داشته اند، به یک شرایط بهره ده و باثبات را احیا می گویند.

به عبارت دیگر، معدنکاری، استفاده ای موقت از زمین است و اصل توسعه پایدار، استقرار و تثبیت یک کاربری زمین نهایی قابل قبول را پس از بستن معدن، تحمیل می کند. بنابراین، هسته مرکزی بازسازی معدن، شناسایی پتانسیل زمین های معدنکاری شده برای کاربری هایی سودمند از نظر اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی است. منظور از انتخاب یک کاربری بهینه برای یک زمین معدنکاری شده، شناسایی کاربری های نهایی پاینده است؛ برازندگی زمین در کنار آسیب پذیری خود کاربری، پایندگی یک کاربری را تعریف می کند. به طوریکه یک کاربری نهایی پایدار، باید دارای حداکثر برازندگی و حداقل آسیب پذیری باشد( سلطان محمدی: 1386).

 

 

 

2-1- اهداف تحقیق

 

– امکان سنجی تغییر وضعیت معدن متروکه روباز دره زرشک به ناحیه گردشگری

 

– بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی درپی ایجاد سایت توریستی در منطقه

 

3-1- هدف اصلی

 

– تحقق برپایی توسعه پایدار از طریق تبدیل یک معدن متروکه روباز در روستای دره زرشک( از توابع تفت) به یک سایت توریستی – تفریحی برای گردشگران داخلی و خارجی

 

4-1- پیشینه تحقیق

 

در سطح جهانی، در زمینه تغییر کاربری معادن متروکه به سایت توریستی به عنوان نمونه می توان به دو سایت توریستی- تفریحی کیمبرلی و گلدریف سیتی در آفریقای جنوبی و نیز به پروژه ادن (Eden Project) در انگلستان اشاره کرد که هریک در نوع خود قابل توجه و منحصر بفرد می باشند. همچنین نمونه های دیگری از این دست و با کاربری های متنوع وجود دارند که در فصل بعد مورد بررسی قرار گرفته­اند. از آنجا که موضوع این پایان نامه در نوع خود و در سطح ملی، احتمالا مقوله­ای جدید است چراکه نمونه مشابهی برای مطالعه و بررسی و مقایسه در زمینه تغییر کاربری معدن متروکه صرفا به سایت توریستی یافت نگردید به جز پایان نامه ارشد سلطان محمدی(1386) در رشته استخراج معدن دانشگاه پلی تکنیک، در زمینه تحلیل برازندگی معدن موته در استان یزد، که بر تحلیل برازندگی پس از معدنکاری تاکید دارد. از این رو امید است تا در آینده ای نزدیک، با توجه به منابع معدنی و نیز ازدیاد معادن متروکه روباز در مملکت ما، در بررسی و امکان سنجی تغییر کاربری آن معادن متروکه و نیل به اهداف بلندمدت در زمینه گردشگری پایدار، در این باره اهتمام بیشتری صورت پذیرد.

 

5-1- سوال ها و فرضیه های تحقیق

 

1-5-1- سوال ها

 

– آیا بر مبنای تحلیل برازندگی معدن متروکه مذکور، تغییر کاربری منطقه معدنکاری شده(دره زرشک)، توانایی حفظ پویایی اقتصادی این مکان را دارد یا خیر؟

 

– با توجه به شرایط ذکر شده در این تحقیق و با بررسی تمام گزینه ها،آیا امکان تبدیل به سایت توریستی( گردشگری- تفریحی)، پس از بهره برداری از این معدن، وجود دارد یا خیر؟

 

2-5-1- فرضیه ها

 

– بنظر می رسد تغییر کاربری معدن متروکه دره زرشک پس از بهره برداری می­تواند پویایی اقتصادی این مکان را حفظ نماید.

 

– تغییر کاربری سایت معدن متروکه روباز دره زرشک ، امکان آن را دارد تا به یک سایت توریستی بدل گردد.

 

6-1- متغیرها و شاخص های تحقیق

 

1-6-1- متغیرهای مستقل

 

– جامعه محلی( میزبان)

 

– اقلیم منطقه( میکروکلیما)

 

– اثرات باقیمانده از عملیات بهره برداری و استخراج معدن( در مدت 13 سال)

 

7-1- متغیرهای وابسته

 

– امکان تغییر کاربری سایت معدن متروکه

 

– امکان پیاده کردن گزینه های رایج کاربری سایت معدن متروکه

 

– امکان بدل شدن این سایت به یک سایت توریستی- تفریحی

 

– پیاده کردن ایده اکوتوریسم در منطقه( روستای دره زرشک)، بر مبنای توسعه توریسم پایدار.

 

8-1- روش تحقیق و مراحل انجام کار

 

تصمیم گیری در مسایلی از نوع توسعه پایدار، که در آن متغیرهای سنجش ناپذیر و محدودیت های ضد و نقیض زیادی وجود داشته و این تصمیم گیری باید افراد ذینفع مختلف با علایق و ارزش­های متضاد را که در تعامل با یکدیگرند متقاعد سازد، کار بسیار پیچیده ای می نماید. بنابراین تنها راه حل برخورد با چنین مسائلی، داشتن یک دید چند بعدی نسبت به آنهاست. لذا تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه [1]MADM، که کاربرد تعداد بسیاری از آنها امروزه رواج پیدا کرده است، برای تحلیل چنین مسائلی، بسیار مناسبند( عطایی: 1389: 47).

 

در مرحله اصلی این پایان نامه که به تفصیل در بخش پنجم به آن پرداخته خواهد شد، با همکاری تنی چند از کارشناسان مربوطه پرسشنامه های تدوین شده پاسخ داده شد و با تکنیک نرم افزار(Expert Chioce) به گزینه های مورد بحث بر اساس معیارها و شاخص های مربوطه وزن دهی گردید.

 

برای ارزیابی اوزان شاخص ها استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبیAHP[2]می تواند بسیار راهگشا باشد. با این حال در هنگامی که تعداد شاخص ها و گزینه ها زیاد بوده و نیاز به تصمیم گیری های گروهی باشد، مقایسات زوجی مورد نیاز این روش، می تواند زمان بر و طاقت فرسا باشد. در این صورت استفاده از روش های ساده تر همچون روش مقیاس توصیه می گردد (همان منبع: 48).

 

[1]Multi- Attribute Decision- Making

 

[2]Analytical Hierarchy Process

استان اردبیل درشمال غرب کشور با شکلی کشیده و طولی خود در جهت شمال به جنوب همراه با عامل ارتفاع کوهستانها و دشت های حاصلخیز و با ارزش كشاورزی و تامین محصولات عمده زراعی و دامی در ترکیب همجواری با دریای خزر از موقعیت خاص برخوردار است.

 

امروزه اکثریت طرح های زیست محیطی سعی بر شناخت اقلیم منطقه دارند اجرای  طرح های عمرانی ، اقتصادی ، کشاورزی و … نیاز به شناخت نابهنجاری های اقلیمی جهت برنامه ریزی صحیح و قابل قبول داشته و از این رو ضرورت و اهمیت مطالعات اقلیمی در کالبد برنامه ریزی در سطوح مختلف جامعه قابل لمس است (خزانه داری وهمكاران، 1387: 217 ).

 

در استان اردبیل طی سالهای اخیر بدلیل نابهنجاری های اقلیمی رخ داده نظیر روند افزایش دما بویژه در فصل زمستان ، فراوانی رخداد بادهای گرم و افزایش تبخیروتعرق پتانسیل ، کاهش بارش ها مخصوصا بارش برف ، خشکسالی های حادث شده طی سالهای اخیر و برداشتهای غیراصولی از منابع آبی که در نهایت موجب پایین آمدن سطح آبهای زیرزمینی شده است ، منطقه مورد نظر به سوی بحران آب و هوایی و كمبود منابع آب در آینده به پیش برد(همتی وهمكاران، 1384 :5).

 

یکی از روش های نوین افزایش منابع آبی ، استفاده از تکنیک بـــارورسازی ابرها در بالادست حوضه های آبریز می باشد که بارش بویژه در فصول سرد سال می تواند تامین کننده بخشی از منابع آب استان در نیمه دوم سال زراعی باشد.

 

2-1- ادبیات نظری پژوهش

 

بحث باروری ابرها[1]  كه بعنوان شاخه‌ای از علم تعدیل آب و هوا[2]  شناخته می‌شود ، نوعی رفتار هوشمندانه با ابرها و سیستم های ابری و در جهت افزایش بارش در ابرهایی است كه فرایندهای بارش در داخل آنها در حال شكل‌گیری و اجرا است. به عبارت دیگر هر عملی كه باعث تحریك ابر و تغییر در فرآیندهای درونی ابر گردد با پاشیدن یا تلقیح گرده‌های سرد، مانند یخ خشک (انیدرید کربنیک) و یا مواد شیمیائی دیگر نظیر یدور نقره[3] به‌ داخل ابرها و یا در پایه‌ آنها موجب انگیزش ابر و تسریع در وقوع بارش می‌شود، باروری ابر نامیده می‌شود(انجمن تعدیل آب و هوای كالیفرنیا، 1977).

 

عامل باروركننده برحسب دمای ابر تفاوت دارد. در ابرهای سرد (دمای ابر زیر صفر درجه) از یخ خشك و یدور نقره استفاده می‌شود و در ابرهای گرم (دمای ابر بالای صفر درجه) از قطرات آب و نمك طعام استفاده می‌شود(علیزاده، 1379: 104).

 

در حال حاضر اکثر روش های بارورسازی ابرها ، به سه روش ذیل اجراء می‌شود:

 

الف) تکنیک‌های پرتاب موشک: که در آنها از راکت های حاوی بذرهای بارور کننده برای پرتاب از سطح زمین تا ارتفاع ۷۰۰۰ تا ۸۰۰۰ متری استفاده می‌شود.

 

ب) تکنیک‌های هوائی: با استفاده از انواع هواپیماها و تزریق مواد شیمیائی چون یدور نقره ، نیتروژن مایع و… در ابرهائی که که دمای آنها بین 5- تا 25-  درجه سلسیوس باشد.

 

روش هوایی به سه طریق باروری در پایه ابر، درون ابر و تاج ابر صورت می‌گیرد. در این روش مواد لازم برای تولید هسته‌های میعان را با استفاده از هواپیما به ابر تزریق می‌كنند. بعد از شلیك گلوله حامل مواد توسط هواپیما به داخل ابر، حدود 20 تا 40 دقیقه بعد از تزریق ، ابر شروع به باریدن می كند. این مدت، زمانی است كه ابر از مكانی كه برای باریدن در نظر گرفته شده، فاصله می‌گیرد. زمان تأثیر مواد باروری باتوجه به سرعت و حرکت ابر، در فاصله 50-40 کیلومتری محل تزریق اثرات بارورسازی نمایان می‌شود.

 

هواپیما دارای مزیت امكان حمل مواد مورد استفاده و پاشیدن آن دقیقاً در محل انتخاب شده می‌باشد ولی چون فقط زمان كوتاهی در محل مورد نظر قرار می‌گیرد و به سرعت از آن دور می‌شود برای اجرای یكسری عملیات كه دارای بازده اقتصادی قابل توجه باشد؛ بسیار گران تمام می‌شود. ضمناً برای انجام عملیات، چندین هواپیما باید چندین بار متوالی در پرواز باشند كه علاوه بر خطرات ناشی از ابرهای رعدوبرق‌دار؛ خطر پرواز بر نواحی كوهستانی (بویژه در زمان عدم امكان دید) نیز وجود دارد.

 

ج) تکنیک‌هائی ژانراتورهای زمینی: در این روش سیستم‌های تولید هسته‌های انجماد به‌عنوان ژنراتورهای تصعید یدور نقره در سکوهای زمینی نصب شده و با سوزاندن محلول‌های یدور نقره یا مواد دیگر را  در زیر ابرها منتشر می‌کنند.در این روش نیز محدویت‌هایی وجود دارد بدین صورت كه برای رساندن هسته‌های رها شده از ژنراتورها (یدور نقره) به داخل ابر؛ باید جریانات صعودی طبیعی از پایین به بالا در ابرها وجود داشته باشد. بدین ترتیب زمان و جهت خروج یدور نقره از ژنراتورها باید به طور دقیق پیش‌بینی شود(گریفیث، 1993).

 

نکاتی مهم در مورد باروری ابرها:

 

1- تا به حال نشانه‌ای وجود ندارد که باروری ابرهای یک منطقه باعث کاهش بارش در مناطق مجاور شده باشد (حتی تا شعاع 160 کیلومتری).

 

2- موادی که در باروری ابرها استفاده می‌شود مثل نمک ، یخ خشک ، اوره یا یدور نقره هرگز باعث آلودگی نمی‌شود و خطری ایجاد نمی‌کند زیرا مقدار این مواد بسیار ناچیز است.

 

3- تجربه کشورهای دارای این تکنولوژی در سطح جهان نشان داده است که باروری ابرها می‌تواند مقدار بارش را بین 10 تا 25 درصد افزایش دهد(انجمن تعدیل آب و هوای كالیفرنیا، 1977).

 

[1] – clouds fertilization

 

[2] – Weather Modification

 

[3] – Agi

امروزه در سازمان‌ها نیاز به شناخت و درک متقابل برای ایجاد رابطه بهینه و توسعه تفاهم با دیگر نهادها و عموم مردم به عنوان یک اصل اساسی پذیرفته شده است. این فرآیند که به منظور تسهیل حرکت در مسیر نیل به اهداف سازمانی شکل می‌گیرد، روابط عمومی نام گرفته است. روابط عمومی با شناسایی امکانات و شرایط محیط بیرون سازمان و پیوند دادن آن‌ها با شرایط درونی، می‌تواند اجرای فرامین و پیگیری اهداف سازمان را آسان تر نموده و ارتباط تأثیرگذاری با جامعه برقرار نماید. روابط‏ عمومی هوشمند با استفاده از تکنولوژی‌های روز ارتباطی فضای حاکم بر محیط درون سازمانی را مدیریت می‌کند و جریان اندیشه سازی و تصمیم گیری‌های اجتماعی را در جهت اهداف و منافع سازمان تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از ابزارهای کارآمد ارتباطی که می‌تواند به عنوان رسانه مستقل و با نفوذ هر سازمان به کار

 گرفته شود سامانه پیام کوتاه است.روابط عمومی، به عنوان واحد ارتباطی- اطلاعاتی یك پاره سیستم، كاركرد اصلی سیستم اجتماعی كه در درون ابرسیستم جامعه قرار دارد، مدیریت جریان اطلاعاتی و خدمت به ایجاد و توسعه مناسبات دوسویه و همسنگ میان آن سازمان با همگان از جمله مشتریان است. (كارل بوتان ووینسنت هزلتون، 1378؛ امینی، 1355: 1)

گرچه امروز آنچه از موبایل می‌بینیم صفحه‌ای کوچک، کیبوردی محدود و حافظه‌ای اندک است و هنوز با کامپیوتر فاصله زیادی دارد، اما بزودی با تغییر گرایش و ذائقه مردم، موبایل‌ها، نقطه ثقل فن آوری اطلاعات دنیا خواهند بود. با کوچکتر شدن تراشه‌های دیجیتال و پیدایش حافظه‌های فلش، امکان ذخیره سازی با سرعت محاسباتی بالا و در حجم بسیار بالاتر از آنچه در گذشته میسر بود ممکن گشته است. دیری نمی‌پاید که اثری از‌هاردها، مانیتورهای امروزی و کیبوردهایی که سالها با آنها مانوس بوده ایم نخواهد ماند. امروزه آشنایی و سرعت گسترش موبایل در همه کشورهای جهان من جمله کشورهای جهان سوم، سرعت و شتابی افزون تر از گسترش کامپیوتر یافته است و طبقات عمومی‌تری از مردم، خود را قادر به استفاده از ویژگی‌های موبایل می‌بینند. بسیاری از ایده‌ها، قابلیت‌ها و نو آوری‌های فن آوری اطلاعات، که قبلا در کامپیوترها مدت‌ها با آنها مانوس بوده ایم و برای ما تازگی ندارند، وقتی بر روی موبایل‌ها ارائه می‌شوند بسیار جذابترند. تقریبا نمی‌توان زمینه نرم افزاری خاصی را اشاره کرد که در دنیای موبایل برای آن برنامه‌ای نوشته نشده است. تغییر پلت فرم نرم افزاری فن آوری اطلاعات دنیا از کامپیوتر به موبایل، مزایای خاص خود را خواهد داشت. یکی از امکانات بی نظیری که موبایل‌ها در اختیار ما می‌گذارند سرویس پیام کوتاه یا پیامک است.

امروزه تبلیغات از طریق تلفن همراه به دلیل ضریب نفوذ بالا در میان سازمانها، به عنوان یك رسانه پرطرفدار در عرصه تبلیغات معرفی شده است. (گارتنر، [2]2011).

تا سال 2015 در آمد كل ناشی از تبلیغات از طریق موبایل در كل دنیا به حدود 5/20 میلیارد دلار می‌رسد كه خود یك بازار بسیار بزرگ جهانی است.(اسپیک [3]، 1997).

با توجه به اهمیت نقش پیامک در سازمانهای امروز در این تحقیق، در نظر داریم تا از طریق شناخت عوامل مؤثر بر گرایش به سامانه‌های پیامکی از دیدگاه مدیران و کارکنان روابط عمومی شرکت مخابرات ایران راهكارهای تقویت نوآوری و درجه اهمیت هر یك از آن مؤلفه‌ها را مشخص نماییم. بنابراین مساله اصلی این تحقیق این است که چه عواملی بر گرایش افراد به استفاده از سامانه‌های پیامکی در روابط عمومی شرکت مخابرات ایران موثر باشند؟

صفحه :116