کاربرد مدیریت مستلزم کاربرد مهارت هاست اثر بخشی و کارآیی نظام آموزشی در گروه مدیریت اثر بخش و کارامد این نظام است .امروزه با تغییرات شگرف و بی سابقه که در اقتصاد ، سیاست،علم،و تکنولوژی بخصوص در چند دهه اخیر به وقوع پیوسته ، وظایف و کارکردهای مدیریت به مراتب گسترده تر ،پیچیده تر و دشوارتر از گذشته شده است . به طوری که تنها افرادی که از نظر حرفه ای برای این مسئولیت آموزش دیده و تربیت شده اند ، با اثر بخشی و کارآیی قادر به انجام وظایف و کارکردهای محوله خواهند بود . به همین لحاظ،مدیریت امروز بر اساس ویژگی هایی که دارد نوعی حرفه یا کار تخصصی تلقی می شود که مبتنی بر مجموعه ای دانش یافته است (پرداختچی،1374ص32).

گسترش همه جانبه سازمانهای اموزشی لزوم برخورداری از مدیرانی ماهر  و توانمند در به کارگیری دانش و تجربه تخصصی را دو چندان ساخته است .این مدیران با تاثیر گذاری مستقیم بر آموزش سایر مشاغل بر جهت دهی کل جامعه موثرند مدیریت در دنیای امروز نقش اساسی و حیاتی دارد به طوری که آلفرد ، اقتصاد دان انگلیسی می گوید:اگر همه سرمایه های تولید در جهان به یکباره نابود شوند ، ولی علم و هنر مدیریت باقی بماند ،تولید ، توسعه,و پیشرفت همچنان ادامه خواهد داشت.

 

 صلاحیت مدیران از نظر مهارت های مدیریتی نیز یکی از عوامل استمرار موفقیت در هر سازمانی است. اثر بخشی و کارایی ، مستلزم داشتن مهارت های مدیریتی است که با به کارگیری آنها در موقعیت ها و جایگاه های مختلف سازمانی می توان به این اهداف نائل شد (میر سپاسی ،1370ص52).

 

مدیران مدارس نیز با توجه به نقش حساسی که در اداره مدارس دارند باید دارای  توانایی ها و مهارت های خاصی باشند تا بتوانند به طور اثر بخش و کارآمد وظایف خود را در مدرسه انجام دهند .از طرف دیگر ،یکی از ملاک های اثر بخسی مدرسه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است که تحت تاثیر عوامل مختلف موجود در مدرسه قرار دارد .با توجه به این که در فعالیت های مدرسه مدیر نقش فعال و تعیین کننده ای دارد ، اگر مدیر دارای مهارت های اساسی باشد، بدون شک فعالیت های مدرسه بهتر انجام خواهد شد و به تبع آن پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نیز مطلوب خواهد بود.

 

همواره عملکرد مدیران در سازمانها به لحاظ تاثیری که بر عملکرد سایر عوامل سازمانی دارد بخصوص در آموزش و پرورش بعنوان مهمترین سازمان اجتماعی که کیفیت عملکرد  سازمانهای  دیگر به آن وابسته است ، مورد توجه اندیشمندان بوده است کارایی مدیران نیز مستلزم داشتن مهارت های مدیریتی است و نقصان هریک از مهارت ها احتمال موفقیت و نهایتا احتمال موفقیت سازمان را به عنوان یک کل کاهش می دهد , بنابراین هریک از مهارت ها جهت انجام وظایف مدیریت اهمیت دارند

میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نیز یکی از ملاک های نظام آموزشی کارآمد است و از جمله مسائلی است که مدیر مدرسه با آن سرو کار دارد به همین دلیل ، تحلیل عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی و تفحص در عوامل مرتبط با آن می تواند یکی از اساسی ترین مسائل مبتلا به نظام آموزش باشد شناسایی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی با توجه به آن عوامل صورت گیرد یکی از ملاک های اثر بخشی مدرسه پیشرفت تحصیلی است که تحت تاثیر عوامل موجود در مدرسه قرار دارد با توجه به این که در فعالیت های مدرسه مدیر نقش فعال و تعیین کننده ای دارد ، اگر مدیر دارای مهارت های اساسی باشد ، بدون شک فعالیت های مدرسه بهتر خواهد شد و به تبع آن پیشرفت تحصیلی نیز مطلوب خواهد بود(علاقه بند،1382ص 45).

 

با توجه به اهمیت خاصی که آموزش و پروش در توسعه همه جانبه دارد شایسته است که مسائل آن از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد . بهبود وضعیت تحصیلی دانش آموزان یکی از اهداف اساسی نظام های آموزش و پرورش معاصر است از حدود یک قرن گذشته و با پدید و با پدید آیی رشته های علوم تربیتی و روانشناسی تربیتی ، مطالعه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و عوامل موثر بر آن نقش بر جسته ای از پژوهش های متخصصان این دو رشته را تشکیل داده است با توجه به اهمیت و مطالب گفته شده این پزوهش رابطه مهارت های مدیران با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی شهرستان ابهر را مورد بررسی قرار خواهد داد

 

1-3- ضرورت تحقیق

 

اکنون ،عصر مدیریت و رهبری است و موفقیت نمادها و سازمان ها تا حد زیادی به کارائی و اثر بخشی مدیریت بستگی دارد . با توجه به ضرورت و اهمیت مدیریت سبب پیدایش گرایش ها و انواع مختلف مدیریت شده است. اگر چه مدیریت های مختلف در اصول یکسان هستند ، ولی از جنبه های فنی و عملی باهم تفاوت های زیادی دارنده . با آنکه همه مدیریت ها به نوبه و در جای خود مهّم و پرارزش هستند ،اگر مدیریت آموزشی را با انواع دیگر مدیریت مورد مقایسه قرار دهیم متوجه می شویم که هیچ یک از آن ها به اندازه مدیریت آموزشی حائز اهمیت نیست

 

ترقی هر جامعه ای در گرو نوع و چگونگی است که در مدارس انجام می گیرد و اثر مدیریت به عنوان رهبر آموزشی در مدارس را نمی توان نادیده گرفت مدیریت آموزشی نقش حیاتی و حساس در پیش برد اهداف تعلیم و تربیت دارد نظام آموزش و پرورش که مدیران آموزشی اداره آن را بر عهده دارند، نه تنها از نظر پیشرفت اقتصادی و اجتماعی مهم است، بلکه از نظر تأثیری که بر تحرک شغلی و انتظارات دارد، از اهمیت تعیین‌کننده‌ای برخوردار است. همچنین آموزش و پرورش، بهترین وسیله، برای ایجاد تغییر ارزش‌ها و رفتارها به‌شمار رفته و باعث می‌شود که افراد، به تناسب استعداد و رغبتی که دارند برای انجام خدمت‌های اجتماعی و اقتصادی و کسب مشاغل و در نتیجه آسایش فردی مهیا شوند. از اینرو، از آغاز قرن اخیر، هیچ کشوری بدون توسعه در مؤسسات آموزشی و مدیران آموزشی تحصیل کرده و مجرب، مراحل توسعه و پیشرفت را طی نکرده است.

 

آموزش و پرورش هر جامعه در راس همه مسایل جامعه می باشد ،مدیریت آموزشی نیز با همان منطق جایگاه مهمی در بهسازی و توسعه جامعه دارد . اگر مدیران آموزشی یک جامعه دارای دانش و
مهارت های کافی باشند ، بدون تردیدف نظام آموزشی نیز از اثر بخشی و کارایی و اعتبار بالایی بر خوردار خواهد بود .لذا ضروری به نظر می رسد که در زمینه مهارتهای مدیران و رابطه ان با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پژوهش ها انجام گیرد تا از این طریق بتوان به سازمان تعلیم و تربیت کمک نماییم و راه کارهای عملی را ارائه دهیم .

 

1-4اهداف تحقیق

 

1-1-4هدف کلی:

 

هدف کلی پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مهارت مدیران و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی شهرستان ابهر  می باشد.

 

2-1-4اهداف ویژه

 

1 – بررسی رابطه بین مهارت فنی مدیران و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی شهرستان ابهر.

 

2- بررسی رابطه بین مهارت انسانی مدیران و پیشرفت تحصیلی  دانش آموزان ابتدایی شهرستان ابهر.

 

3- بررسی  رابطه بین مهارت ادراکی مدیران و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی شهرستان ابهر .

 

1-5 فرضیات تحقیق :

 

1-1-5 فرضیه کلی:بین مهارت های مدیران (فنی، ادراکی، انسانی)و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی شهرستان ابهر رابطه وجود دارد .

 

2-1-5 فرضیه های جزئی

 

بین مهارت فنی مدیران و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان  رابطه وجود دارد.

 

بین مهارت انسانی مدیران و پیشرفت تحصیلی  دانش آموزان رابطه وجود دارد.

 

بین مهارت ادراکی مدیران و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد.

 

1-6 تعریف مفاهیم و متغیر ها

 

مهارت انسانی :

 

تعریف مفهومی: یعنی داشتن قدرت و توانایی در زمینه ایجاد تفاهم و همکاری و انجام کار به وسیله دیگران ، فعالیت موثر به عنوان عضو گروه ، درک انگیزه های افراد و تاثیر گذاری بر رفتار آنان است
 (علاقه بند،1381: 89)به عبارت دیگر ، مهارت انسانی عبارت از توانایی و داوری در کار  به وسیله کارکنان ، به انضمام آگاهی از فن تشویق و به کار گرفتن رهبری موثر است (آذر ، 1374 : 21).

 

تعریف عملیاتی :مهارت انسانی مدیران با شش شاخص کلی : توان برقراری ارتباط و گوش دادن موثر ؛شناخت و احترام به افراد و دوست داشتن آنها ؛جو سازمانی مناسب ، درک نیازها، استعدادها، و تفاوت های افراد؛و نیز تامین بهداشت روانی افراد مورد بررسی قرار گرفته است ( میر کمالی ،1378: 42).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نام متغیر	نوع متغیر	گویه ها	مقیاس سنجش	روش سنجش
مهارت انسانی	مستقل	1-شناخت دقیق نیازهای شغلی و شخصی معلمان     2- آشنایی با روحیات دانش آموزان و معلمان به منظور كوشش در جهت تقویت روحیة آنها   3- استفادة صحیح ومنطقی از تكنیك های تشویق و تنبیه   4- آشنایی با مسایل و مشكلات جوانان و نوجوانان   5- آشنایی با روانشناسی رشد(جسمی، ذهنی، اخلاقی و روانی)دانش آموزان   6- آشنایی با روانشناسی تربیتی به منظور ایجاد زمینه ها و فرصت های مناسب تربیتی ویادگیری در آموزشگاه   7- كمك به برقراری روابط حسنه و دوستانه بین افراد در آموزشگاه   8- آشنایی با بهداشت روانی در آموزشگاه   9- كسب دانش و اطلاعات در زمینة رفتارشناسی و شیوة اصلاح رفتار   10-آشنایی با فنون و نظریه های مشاوره و راهنمایی   11-درك و پذیرش تفاوتهای فردی و ویژگیهای شخصیتی دانش آموزان و معلمان   12- خودشناسی به منظور شناخت نقاط قوت و ضعف خود   13- آشنایی با تئوریهای انگیزش به منظور ایجاد انگیزه در معلمان و دانش آموزان   14- كسب دانش و اطلاعات در زمینه ی رهبری در آموزشگاه   15- كسب دانش و اطلاعات درباره مدیریت مشاركتی به منظور ایجاد زمینه ی مشاركت معلمان، دانش آموزان و اولیاء در امور مختلف آموزشگاه   16- كسب دانش و اطلاعات در زمینة جو سازمانی   17- آشنایی با گروه ها و سازمان های غیررسمی	ترتیبی	لیکرت

 

 

مهارت فنی:

 

تعریف مفهومی:ادراک و استادی در فعالیت خاصی است که لازمه آن کاربرد روش های ، فرایندها،
رویه ها،و فنون است مهارت فنی مستلزم داشتن معلومات تخصصی ، قدرت تحلیل در محدوده تخصص مورد نظر و استادی در کاربرد فنون و ابزارهای  مربوط به رشته ای خاص است ( کاتز،1370 ص96)

 

 تعریف عملیاتی: میزان مهارت فنی مدیران بر اساس و ظایف شش گانه مدیران آموزشی :برنامه آموزشی و تدریس ، امور کارکنان آموزشی ، امور دانش آموزان ، روابط مدرسه و اجتماع ، تسهیلات و تجهیزات آموزشی ، امور اداری و مالی مورد بررسی قرار گرفته است ( علاقه بند،1381ص 25).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نام متغیر	نوع متغیر	گویه ها	مقیاس سنجش	روش سنجش
مهارت فنی	مستقل	1-آشنایی با روش ها و فنون جدید تدریس     2-استفاده ا زشیوه های مختلف ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان   3-آشنایی با مدلهای نظارت و راهنمایی تعلیماتی   4-آشنایی با تربیت بدنی برای نظارت بر امور ورزشی و تدوین برنامه   5-آشنایی با اصول نامه نگاری اداری و مراحل آن   6-كسب دانش و اطلاعات درباره بهداشت فردی و محیط آموزشگاه   7-آشنایی با وسایل و رسانه های آموزشی   8-آگاهی كامل از آیین نامه ها، قوانین و مقررات آموزشی و اداری   9-هماهنگی و همسویی بین برنامه ها و فعالیت های مختلف آموزشگاه   10-آشنایی با برنامه ریزی آموزشی   11-آشنایی با روشها و فنون سازماندهی امور آموزشگاه   12-كسب دانش و اطلاعات در زمینه نظارت و كنترل مؤثر در آموزشگاه   13-آشنایی با راهها و روشهای كسب درآمد مالی برای آموزشگاه   14-آشنایی با مسایل كارگزینی   15-آشنایی با مسایل مربوط به امور مالی و حسابداری آموزشگاه <img class="alignnone size-full wp-image-590913 aligncenter” src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/02/Accounting-246.jpg” alt="حسابداری” width="400″ height=”266″ /> 16-آشنایی با ارزشیابی عملكرد معلمان به طور صحیح   17-آشنایی با كتابخانه و شیوه های جدید كتابداری   18-آشنایی با كامپیوتر جهت انجام امور آموزشگاه   19-آشنایی با پایگاههای اطلاعاتی مدیران   20-آشنایی باICT   و IT (فنآوری اطلاعات و ارتباطات)   21-آشنایی با اینترنت	ترتیبی	لیکرت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 مهارت ادراکی:

 

تعریف مفهومی: عبارت از توانایی درک مشکلات سازمان همراه با جزئیات تشکیل دهنده آن در موقعیتی مرتبط است ( سید عباس زاده، 1374ص 35)، یا توانایی داشتن تصویر ذهنی از کلیت امور، همراه با جزئیات تشکیل دهنده آن در داخل موقعیت مرتبط است (زکی، 1377ص 62).

 

تعریف عملیاتی : مهارت ادراکی مدیران بر اساس ذهنیت فلسفی مدیران که شامل سه بعد جامعیت ، تعمق، و قابلیت انعطاف است ( زکی، 1377ص 63) بررسی شده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نام متغیر	نوع متغیر	گویه ها	مقیاس سنجش	روش سنجش
مهارت ادراکی	مستقل	1-كسب دانش و اطلاعات در زمینة اصول و فلسفه آموزش و پرورش     2-درك و آشنایی با مفهوم مدرسه محوری   3-آشنایی با روشهای تحقیق در علوم تربیتی   4-آشنایی با آموزش و پرورش تطبیقی (آشنایی با سازمان و اداره آموزش و پرورش كشورهای مختلف جهان)   5-كسب دانش و اطلاعات در زمینة تئوریهای مدیریت   6-كسب دانش و اطلاعات در زمینة تئوری های سازمان به منظور افزایش اثربخشی در مدیریت   7-آشنایی با تئوریها و مدلهای تصمیم گیری   8-شناخت تئوری، تحقیق، علم و عمل و روابط آنها با یكدیگر   9-كسب دانش و اطلاعات در زمینة نگرش سیستمی (در نظر گرفتن كلیت نظام آموزشی و ارتباط بین اجزای تشكیل دهندة آن)   10-كسب دانش و اطلاعات در زمینة داشتن دیدگاه علمی نسبت به كار خود   11-داشتن نیازهای آتی، آینده نگری و آماده شدن برای رفع نیازهای آتی دانش آموزان و معلمان و آموزشگاه   12-شناخت زمینة تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مدیریت   13-شناسایی موانع، محدودیت ها و كاستیهای موجود در زمینة مدیریت در آموزشگاه   14-شناخت بیشتر فرهنگ ها، باورها و ارزشهای اجتماعی حاكم بر آموزشگاه   15-كسب دانش و اطلاعات در زمینة ارتباط بین آموزش و توسعه به منظور درك سهم و نقش آموزش در توسعه و پیشرفت جامعه   16-شناخت نظام آموزش و پرورش جامعة خود   17-برخورداری از توانایی تجزیه و تحلیل مسایل و مشكلات آموزشگاه در ارتباط با شرایط و ویژگی های جامعه	ترتیبی	لیکرت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پیشرفت تحصیلی :

 

تعریف مفهومی: پیشرفت تحصیلی: پیشرفت تحصیلی، معلومات یا مهارت‌های اکتسابی عمومی یا خصوصی در موضوعات درسی است که معمولاً به‌وسیله‌ی آزمایش‌ها و نشانه‌ها یا هر دو – که معلمان برای دانش‌آموزان وضع می‌کنند- اندازه‌گیری می‌شود(شعاری‌نژاد، 1364ص 198).

 

تعریف عملیاتی :در این تحقیق، پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ، براساس پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در پایان سال تحصیلی بوده که داده های مربوط از مدارس جمع آوری گردیده شده است

 

– Human Skill

 

– Technical Skill –

 

-Conceptual Skil

 

 

 

– Achievement