تحقیق :

چشم انداز کنونی شهر تهران مبین توسعه فضای ناهمگون و توزیع نامتعادل جمعیت و فعالیت های اقتصادی است که در پی تمرکز بیش از حد فعالیت های صنعتی، خدماتی و اداری متصور شده است. این تراکم از یکسو تهران را به کانون برتر سیاسی، اقتصادی تبدیل کرده و از جنبه های دیگر آسیب های مبتلابهی را در مسیر توسعه آن قرار داده است. در متن رویا رویی با این ناهنجاری ها دو تفکر و راهبرد کلی وجود دارد:

1 ‏. اصلاح گرایی و ترمیم

2 ‏. جابه جایی و تمرکززدایی

‏از میان این اندیشه ها بنا بر باور بسیاری، برترین گزینه و رهیافت انتقال مراکز اداری، سیاسی و اقتصادی به سایر نواحی جغرافیایی کشور است. ازاین رو علی رغم وجود محدودیت های موجود این سؤال مطرح می شود که تحقق این راهبرد چگونه و تا چه میزانی ضروری است؟

1-3- اهمیت موضوع تحقیق و  دلایل انتخاب آن :

بحث جدی مربوط به انتقال پایتخت در سال 1364 مصادف با دویستمین سال مرکزیت یافتن تهران مطرح شد و درسال 1367 نیز توسط مشاور شهرساز به دستور وزارت مسکن و شهرسازی کارهای مطالعاتی صورت پذیرفت اما در تمام طول این سالها مشکلات ومعضلات آینده پیشرو پایتخت فقط مورد بحث کارشناسان و مسئولین بود و اقدام جدی صورت نگرفت.

انتقال پایتخت راه حلی است که مسئولین پیشنهاد نموده اند ولی اجرای این طرح برای ایران نیازمند زمان طولانی و هزینه های اجرایی بسیار بالا وانجام مطالعه و برنامه ریزی مدونی است

به طور یقین انتقال پایتخت در شرایط امروز ایران،کاری بسیار حساس و مهم می یاشد که بدون پشتوانه کار مطالعاتی قوی دچار چالش خواهد شد.

1-4- هدفهای تحقیق :

هدف اصلی :

           بررسی میزان تحقق  پذیری انتقال پایتخت

اهداف فرعی:

• شناسایی اثرات انتقال پایتخت در حل معضلات شهری تهران
• شناسایی طرح های جایگزین انتقال پایتخت

1-5-  سوالات:

پژوهش علمی بر پایه و مبنای سوالاتی که در ذهن پژوهشگر مطرح می شود، شکل می گیرد. در این پژوهش نیز برآنیم تا به سوالاتی نظیر:

هدف از انتقال پایتخت چیست؟

 طرح انتقال پایتخت از چه میزان قابلیت اجرایی لازم برخوردار است؟

چگونه میتوان بدون انتقال پایتخت بر مشکلات تهران فائق آمد؟

1-6- چهارچوب نظری  و پیشینه  تحقیق :

در گذشته ، امنیت ، عامل اصلی انتخاب و یا انتقال پایتخت بوده است اما امروزه با توجه به پیشرفت فنون به ویژه در عرصه‌های امنیتی و تغییر شیوه های جنگی و همچنین اهمیت یافتن گردش اطلاعات و ارتباطات در این عرصه ، عامل مذکور کم رنگ شده است و در مقابل مرکزیت ثقل اقتصادی اهمیت یافته است.

امروزه اگر پایتختی انتخاب می شود و یا انتقال می یابد عمدتاً به دلایل غیرامنیتی است. تمرکززدایی ، حل مشکلات موجود در یک پایتخت ، تسلط مناسب بر اقتصاد کشور و یا انتخاب رأس مناسب برای هرم سلسله مراتب شهری است. تجارب عملی انتقال  پایتخت کشورهای آلمان ،پاکستان و برزیل و مباحث نظری مطروحه در ایران در قرن حاضر همگی شاهد این مدعاست که انتقال پایتخت هیچ یک ازاین کشور ها به دلایل نظامی نبوده است.

نحوه و روند انتقال پایتخت و دلایل این امر در کشور های مذکور بطور مفصل در فصل2 بیان میشود

1-7- روش تحقیق :

روش تحقیق این پژوهش  کیفی است. «تحقیق کیفی در نقطه ی تمرکز خود چند روشی و متضمن رهیافت تفسیری-طبیعی گرایانه به موضوع مورد مطالعه است. این به معنای آن است که پژوهش گران کیفی اشیا را در محیط های طبیعی خود مطالعه کرده و تلاش می کنند پدیده ها را بر حسب معنایی که افراد به آنها می بخشند معنادار کرده و تفسیر نمایند. تحقیق کیفی مستلزم کاربرد و گردآوری طیفی از مواد تجربی- مطالعه موردی، تجربه شخصی، درون نگری، داستان زندگی، مصاحبه، متون مشاهده های تاریخی و تصویری- است که لحظه ها و معانی عادی و چالش برانگیز در زندگی افراد را تشریح می کند.» (محمد پور، 1389: 94 به نقل از :دنزن و لینکلن، 1994: 2؛ کراسول، 1998: 15) اگرچه در مورد تحقیق کیفی تعاریف متعددی ارائه شده است.  «روش تحقیق کیفی بر خلاف عنوان آن یک روش واحد و منسجم نیست. بر همین اساس؛ تعاریف متعددی از این روش ارائه شده است.» (محمد پور، 1389: 94)  

1-8- روش پژو هش یا روش گرد آوری اطلاعات:

به دلیل گسترده بودن موضوع بحث و از طرفی فقدان اطلاعات در برخی از حوزه های مورد نیاز پژوهش، جمع آوری اطلاعات مورد نیاز به روش های مختلف صورت گرفته در پژوهش حاضر طیف نسبتاً وسیعی از کتب و مقالات فارسی و غیر فارسی جهت استخراج نکات مورد نظر، مطالعه و بررسی شده است. از طرف دیگر به منظور تکمیل و پر نمودن خلأهای اطلاعاتی به فراخور از اسناد، قوانین و گزارشات مرتبط با موضوع بهره گرفته شده است. در مواردی هم که دسترسی به منابع یادشده امکان پذیر نبوده از لوح های فشرده و پایگاه های اینترنتی مرجع و معتبر استفاده گردیده است.

1-9- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:

روش تجزیه و تحلیل علی می باشد در واقع اطلاعات جمع آوری شده و نظریه های افراد در قالب طرح های فرادست و تجربیات گذشته بر پایه اصول برنامه ریزی و مبانی نظری گردآوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد