بطور کلی یخبندان به شرایطی اطلاق می گردد که در آن دمای هوا در ارتفاع 1.80 سانتی متری در سطح زمین به صفر درجه سانتی گراد و پائین تر برسد، اما از دیدگاه هواشناسی کشاورزی یخبندان به محض وقوع دماهای صفر درجه سانتی گراد و پائین تر در سطح استقرار گیاه اطلاق می گردد. وقوع یخبندان می‎تواند منجر به خسارت به بافت های گیاهی شود.

اما سرمازدگی به شرایطی اطلاق می گردد كه گیاه در نتیجه بروز دماهای زیر صفر بیولوژیکی (بسته به گونه و رقم) خسارت می بیند. صفر بیولوژیکی عبارت است از دمایی که گیاه از آن دما شروع به فعالیت می‎نماید و پروسه رشد و نمو خود را آغاز می کند. اگر دمای محیط از صفر بیولوژیکی پائین تر باشد گیاه دچار سرمازدگی می گردد و اگر تداوم دماهای زیر صفر فیزیولوژیکی ادامه یابد گیاه از بین می رود.

دانلود مقالات

 تداوم 72 ساعت دمای زیر صفر فیزیولوژیکی برای گیاه برنج باعث از بین رفتن نشاءهای کشت شده می گردد.

کاشت واقع بینانه محصولات کشاورزی، به درک صحیح از شرایط آب و هوایی بستگی دارد. کشاورزی از جمله فعالیت های مخاطره آمیز می باشد، که نوسان های آب و هوائی بیشترین اثر را بر روی آن می گذارد، از جمله عناصر آب و هوائی مخاطره که بر روی گیاهان موثر می باشد می توان به نوسانات دمایی، یخبندان‎های و همچنین سرماهای دیر رس بهاره و زودرس پائیزه اشاره نمود، که عدم آگاهی از تاریخ های شروع و خاتمه یخبندان ها و سرمازدگی ها می تواند منجر به خسارت به محصولات کشاورزی گردد. (کریمی و درزی، 1379)

در این پزوهش بر روی دماهای ایستگاه شهرستان رشت که دمای حداقل نیز یکی از پارامترهای بسیار تاثیر گذار آن می باشد کار خواهد شد.با توجه به اینکه یخبندان وسرما زدگی(تنش سرما) در معنای لغوی و عملکرد با یکدیگر متفاوت هستند، به بررسی این دو عامل خواهیم پرداخت.

برخی از محققین سرمازدگی را دمایی که برای آسیب رساندن به گیاه کافی ولی برای یخبندان کافی نیست تعریف نموده اند، و پناه پور به نقل از مولیش (1967) خسارت حاصله از پایین بودن درجه حرارت در غیاب یخبندان را صدمه سرما نامیده است (پناه پور، 1384).

ایران به بدلیل موقعیت خود در عرضهای میانی و عامل ارتفاع و تاثیرات توده های مختلف هوا شاهد وقوع این پدیده ها می باشد.استان گیلان نیز در شمال ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و طبیعی به ویژه در مناطق ساحلی و جلگه ای کمتر شاهد یخبندان است، اما وقوع این پدیده و تاثیر آن در سطح منطقه ای دارای اهمیت می باشد، سرمازدگی نیز یکی از عوامل موثر بر مراحل مختلف رشد در گیاه برنج می باشد.که این اثر بر روی مرحله جوانه زنی و سبز کردن بذر و حتی سایر مراحل رشد و نموی گیاه می تواند موثر باشدکه سالانه در عرضهای جغرافیایی بالا در ایران خسارات جبران نا پذیری بر روی محصولات کشاورزی به خصوص برنج وارد می کند. . (اینترنت)

 

 

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...