و تشریح ابعاد آن

بافت‌های فرسوده و ناكارآمد شهری بخش قابل توجهی از سطح شهرهای كشور را تشكیل می‌دهد این بافتها از یك سو از طیف گسترده مشكلات كالبدی، عملكردی، ترافیكی و زیست محیطی رنج می‌برند و از سوی دیگر مهمترین پتانسیل شهرها برای استفاده از زمین جهت اسكان جمعیت، تامین فضاهای باز خدماتی و نیز بهبود زیست محیطی محسوب می‌شوند. ضمناً مشكلات كالبدی كه بافت‌های قدیمی با آن روبرو هستند فرسودگی شدید بناها، مشكلات مربوط به شبكه معابر نامنظم و ناكافی در بافت، تراكم و پیوستگی اجزاء بافت، مسائل و مشكلات مربوط به تیپ و نوع بناهای مسكونی، مسائل ناشی از مصالح به كار رفته و نحوه مرمت بناها و كمبود خدمات و تأسیسات و تسهیلات شهری و زیربنایی و … هستند كه بافت قدیمی شهرها را در پاسخگویی به نیازهای امروزی زندگی دچار نارسایی‌های كرده است (شماعی و پوراحمد، 1384، ص 123).

در اینكه شهر پدیده‌ای تاریخی است تردیدی وجود ندارد. چنین پدیده‌ای نمی تواند از پیشینه خود بگسلد از این رو در رشد و توسعه فضایی، كالبدی توجه به ویژگیهای بومی ضروری است. بخش چشمگیری از تاریخ و فرهنگ شهر در كالبد آن تجلی می‌یابد كه نشان دهنده
ارزشها، باورها، اعتقادات، هنرها، توان فنی و ساختار اجتماعی – اقتصادی و سیاسی و … نسل‌های گذشته است (همان منبع : ص 37).

بافتهای تاریخی علاوه بر اینكه واجد ارزشهای زیبایی شناختی و هویت بخشی شهرهای ما هستند هنوز در بسیاری از شهرها محل سكونت و معیشت میلیونها نفر از شهروندان به شمار
می‌روند (كلانتری و حاتمی نژاد، 1385 : ص 139).

از این رو، چنانچه در جهت بهبود مشكلات در بافت قدیمی شهرها برنامه ریزی اصولی و صحیحی صورت نگیرد روند فرسودگی و تخریب بافت‌های قدیمی تسریع گشته تا جائی كه حتی حیات شهری به خطر خواهد افتاد.

شهر سبزوار یكی از شهر‌های كهن در استان خراسان رضوی می‌باشد كه به لحاظ تاریخی دارای قدمت طولانی می‌باشد و بافت قدیمی آن دارای ارزش و اعتبار تاریخی می‌باشد. اقداماتی كه جهت بهبود مشكلات و بافت قدیم شهر سبزوار صورت می‌گیرد نباید تنها در قالب اقدامات كالبدی، اصطلاحاً بازسازی از نوع تخریب و دوباره ساختن باشد زیرا در بسیاری از هسته‌های قدیمی، آنچه دارای ارزش است نه تنها كالبد موجود و بناها و ساخت شهرهای آن، بلكه گذرها، مراكز محله ای، روابط اجتماعی بین ساكنین، یادمان‌ها و نشان‌های بافت است كه دارای ارزش اجتماعی و فرهنگی است لذا در بسیاری از عرصه‌ها بهسازی بافت و اقدام خرد و مشاركتی با مردم ساكن در آن شیوه بسیار مطلوب و پایداری را ارائه می‌دهد كه می‌تواند در طول دوره كوتاه مدت صورت پذیرد و رفاه شهروندی را در بافت فراهم سازد.

از آنجا كه بافت قدیم شهر سبزوار به مانند بافت قدیمی بسیاری از شهرها دارای ارزشهای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی می‌باشد و از سوی دیگر، این بافت نیز به مانند بافت قدیمی سایر شهرها از مشكلات كالبدی، عملكردی، زیست محیطی و اجتماعی رنج می‌برد لذا جهت جلوگیری از روند فرسودگی و تخریب بافت، برنامه ریزی جهت بهسازی بافت قدیم لازم و ضروری است.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)