باز زنده سازی ارگ حکومتی بوشهر بهمجموعه گردشگری محله شنبدی با رویکرد بوم گرایی در معماری |
با افزایش روز افزون ساخت و ساز ها در شهر ها بافت ارزشمند و قدیمی شهر کم کم فرسوده و از کانون توجه خارج شده است . این مساله از آنجا ناشی می شود که تناسبات و ابعاد و اندازه های شهر ها نسبت به گذشته تغییر کرده و معابر بالاخص با توجه به وسایل نقلیه و نیاز های آن زمان شکل گرفته بوده است. با ورود اتومبیل به کشورمان کم کم ابعاد و اندازه ها و تناسبات دیگری مورد نیاز بود.بدین روی چهره ی شهر ها دگرگونه شد.به گونه ای که دیگر بافت های قدیمی و تاریخی شهر ترک گفته شده و افراد به مکان های دیگر جابجا شدند و توسعه ی شهر در جهاتی دیگر صورت پذیرفت. علاوه بر آن تغییر در شیوه ی زندگی افراد و غلبه ی این تفکر که بناهای فرسوده و قدیمی دیگر محلی از اعراب در زندگی امروز ندارند باعث بی مهری هر چه بیشترساکنین و مسئولین و دست اندرکاران شهر نسبت به این بافت های ارزشمند تاریخی شد. شهر بوشهرنیز از این قاعده مستثنی نبوده و بافت تاریخی این شهر دچار فرسودگی و تخریب های فراوانی شده است. این بافت مسکونیتاریخی با توجه به نیاز های ساکنین خود از نقطه نظر اقلیمی و روش زندگی، یکی از بهترین پاسخ های ممکن را طی ادوار گذشته داده، به گونه ای که نظر بسیاری از صاحب نظران در عرصه ی معماری پایدار ، که خود عمر چندانی به صورت تخصصی ندارد را به خود جلب کرده است. این مجموعه مسکونی دارای تک دانه های بسیاری بوده که همگی با یکدیگر و در زیر ساختاری با نام بافتی واحد عمل کرده و بافت تاریخی ارزشمند را به وجود می آورند، کالبدی یکپارچه و هماهنگ با یکدیگر و با زمینه ی شکل گرفته در آن . بسیاری از این تکدانه ها ارزشمند بوده و بسیاری دیگر فاقد ارزش های زیبایی شناسی می باشند اما باید توجه داشت که تمامی اجزا ساز و کار هویت بخشی و پایداری را در این بافت تامین می کنندو تمامی دانه ها در جایگاه خود دارای ارزش بوده و نقش خود را در پایداری محیطی و حیات بافت به خوبی ایفا می کنند. هر بنا علاوه بر پاسخ گویی به ثبات اقتصادی باید منعکس کننده الگوی زندگی، فرهنگ مکان و اقلیم نیز باشد. یانگ طراحی بوم گرا را طراحی جامعی توصیف می کند که تاثیرات مثبت فراوانی بر سامانه های زیستی و منابع غیر قابل بازگشت در زیست بوم دارد . در بافت کهن شهر بوشهر که دارای دوجنبه ی وجودی فیزیکی – فرم و ساختار – و عملکرد یا کارکرد می باشد می توان رابطه ی محیط مصنوع و طبیعی را مشاهده نمود. عملکرد هماهنگ با محیط یکی از شاخصه های معماری سنتی شهر بوشهر می باشد. معماری بوشهری را می توان معماری بوم گرا خواند به این شرط که مساله تداوم در زمان و پویایی در آن مورد توجه قرار گیرد . این گونه از معماری تا به امروز از پویایی و زندگی برخوردار بوده اما متاسفانه با رویکرد توسعه طلبانه شهر ها این بخش ارزشمند تاریخی مورد بی توجهی واقع شده و در عوض یافتن راهکاری برای تداوم حیات این معماری دست به تخریب و از بین بردن صورت مساله زده می شود. عدم وجود زیر ساخت های مناسب شهری و ارضای نیاز ای ساکنین و ترغیب افراد توانمند به سرمایه گذاری در این ساختار منسجم و زنده ( نیمه جان) دلیلی است بر این اتفاق.
این جستار به دنبال ریشه یابی بی توجهی به بافت کهن شهر بوشهر بوده و سپس راه کار هایی که می توان با ارائه ی آنها با رویکردی بوم گرایانه که رویکرد اصلی موجود در بافت کهن شهر بوشهر می باشد به باز زنده سازی بخشی از بافت پرداخته که خود محرکی برای پویش توسعه در بافت کهن شهر بوشهر شود. صنعت توریسم و گردشگری همیشه یکی از بخش های توسعه زا بوده و با توجه به موفقیت های انجام گرفته در بافت قدیم دیگر شهرهای حاشیه خلیج فارس می توان به سرمایه گذاری بخش خصوصی و باز زنده سازی این بخش امیدوار بود.محدوده ی مورد بررسی ارگ حکومتی شهر بوشهر می باشد. این بنا و محدوده ی اطراف آن یکی از قدیمی ترین بخش های بافت
بوده و با قرار گیری در کنار بخش هایی همچون بازار قدیمی حاج رییس التجار بوشهری و مسجد شنبدی و… از پتانسیل مناسبی برای باززنده سازی و طراحی بر اساس اصول معماری بوم گرا و سنتی بوشهر را دارا می باشد.
1-3-ضرورت و اهمیت تحقیق:
یکی از اصلی ترین عواملی که باعث ضرورت به رسیدگی هرچه سریع تر و کامل تر مسئولین و کارشناسان ذیربطبه بافت تاریخی شهر بوشهر می شود عدم وجود نظام مند بهداشت و امنیت و رشد سریع مخروبه ها و بناهای متروک می باشد. ترک بافت تاریخی توسط ساکنین اصلی بافت تاریخی به دلایل مشکلات و معضلات وعدم حمایت های سازمان های مربوط باعث شده است که بیشتر افراد و ساکنین اصلی بافت، خانه های خود را رها کرده یا آن را با بهای اندک به افراد غیر بومی ( گاهی اوقات به مهاجرین خارجی بالاخص تبعه ی افغانستان) اجاره دهند. عدم احساس افراد برای حضور فعال و مستمر و مؤثر در بافت تاریخی باعث فرسودگی حداکثری بافت تاریخی شده و به مرور زمان متروک ماندن و عدم رسیدگی های دلسوزانه منجر به تخریب بناها می شود. بافت تاریخی بوشهر با قدمتی نزدیک به دو قرن دچار فرسودگی بسیار زیادی شده و نیاز به توجه بخش خصوصی و جذب سرمایه گذاریو سرمایه داران برای بالفعل شدن پتانسیل های بالقوه موجود در بافت می شود. با توجه به عدم درک کامل و کافی ارزش بناها و بافت قدیم شهر بوشهر و اقدام های چند سال اخیر در تخریب و نوسازی این مجموعه ی ارزشمند توسط مسئولین شهر و ساکنین این منطقه که به دلیل معضلات شهری و امکاناتی انجام می شود؛ ایجاد مرکزی درآمدزا و منطبق بر اصول معماری سنتی شهر بوشهر و همراه با آخرین و به روز ترین امکانات می تواند به حیات و تداوم معماری سنتی بوشهر و درک هرچه بهتر افراد در فهم این معماری کمک بسزایی کند. البته باید در هر مرحله نیاز سنجی های لازم در ارتباط با نحوه ی برخورد با بافت تاریخی شهر بوشهر صورت گرفته و بر اساس استدلال منطقی و عقلانی تصمیمی درست برای دستیابی به نتیجه ای هر چه مطلوب تر گرفته شود.
1-4-اهداف مشخص تحقیق:
- پویایی و باز زنده سازی بخشی از بافت قدیم شهر بوشهر با رویکرد بوم گرایی
- یافتن و ایجاد دلایل لازم و کافی برای ترغیب نمودن افراد به حضور و مشارکت در بافت قدیم بوشهر
- رعایت اصول معماری پایدار در طراحی
- توجه به اقلیم و مسایل زیست محیطی در طراحی
- حضور حداکثری افراد ردبافت تاریخی و ایجاد احساس نیاز به بودن در مکان
- تبلور معماری بوم گرا و زمینه گرا در طراحی های معاصر
- برجسته سازی پتانسیل های موجود در بافت کهن شهر بوشهر
1-5-سوالات تحقیق:
- عوامل و پارامتر های قابل استفاده در بافت کهن شهر بوشهر که می توانند در طراحی های جدید از آنها استفاده نمود چه چیز هایی هستند؟
- چگونه می توان از اصول معماری سنتی بوشهر در طراحی های نوین استفاده کرد؟
- بوم گرایی در بوشهر چگونه به تداوم حیات بناهای بافت قدیم کمک می کند؟
- کدام یک از شاخصه های بوم گرایی در معماری قدیم شهر بوشهر از میان رفته است و نیاز به احیا دارند؟
- آیا کهن االگو های کورد استفاده در معماری سنتی بوشهر صلاحیت های لازم جهت استفاده مجدد در طراحی های نوین را دارند؟
- برای طراحی در بافت تاریخی بوشهر انتخاب کدام رویه بهترین و مناسب ترین پاسخ ممکن را برای طراحی می دهد؟
1-6-فرضیه های تحقیق:
- به نظر می رسد معماری نوین خارج شده از دل معماری سنتی بوشهر محرک توسعه در بافت قدیم شهر بوشهر می باشد .
- به نظر می رسد که رویکرد بوم گرای معماری نوین پاسخ مناسبی برای باز زنده سازی بافت کهن شهر بوشهر است.
- طراحی به صورت کاملا مدرن می تواند باعث ایجاد حس پویایی در مکان و درون بافت تاریخی شود.
- به نظر می رسد که طراحی بوم گرای بافت فرسوده با تاکید بر کارکرد های جدید می تواند به پایداری و احیای آن کمک کند.
- یکی از دلایل فرسودگی و متروک شدن بناهای بافت تاریخی عدم پاسخگویی به نیاز های اقلیمی است
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فرم در حال بارگذاری ...
[سه شنبه 1399-11-21] [ 10:06:00 ب.ظ ]
|