­

گرشاسب­نامه­ی اسدی طوسی اثری است اسطوره­ای- حماسی که درآن از سرگذشت جهان پهلوان ایران زمین گرشاسب از زمان تولد تا هنگام مرگ سخن به میان آمده است. در این پژوهش به بررسی محتوایی و بلاغی گرشاسب­نامه می­پردازیم. محتوا به هر چه درون چیزی قرار گرفته باشد گفته می­شود. در این جا مراد از محتوا مضمون سخن در گرشاسب­نامه است. بلاغت آوردن کلام مطابق حال و مقام مخاطب است به گونه­ای که دارای شیوایی و زیبایی دلپسندی برای مخاطب باشد. محتوای داستان علاوه بر بیان سرگذشت و چگونگی جنگ­های گرشاسب و تعلیم تکنیک­ها و تاکتیک­های  نظامی  درخلال داستان­ها در برگیرنده­ی مسائل: فلسفی، مذهبی، تاریخی، و جغرافیایی است. اسدی طوسی با بیان موضوعاتی همچون: در شناخت یزدان، در شناخت خرد، در شناخت آفرینش، ستایش دین، شناخت جان و روان، چگونگی سفر، بی اعتباری دنیا، اهمیت نام نیک و همچنین آوردن پند و اندرزهای به­جا در جای­جای کتاب خود موضوعات و مطالب متنوع و گسترده­ای در اختیار خواننده قرار می­دهد. قهرمانان داستان مردانی هستندکه به جز خود گرشاسب خیلی به آنها پرداخته نمی­شود. زنان جایگاه چندانی

 در داستان ندارند و فقط دختر شاه زابل است که در زاده شدن شیدسب از جمشید و شروع  تسلسل خاندان گرشاسب نقش دارد. بیان شگفتی­های هندوستان گرشاسب­نامه را وارد  فضای افسانه­ای می­کند.

عناصر و شخصیت­هایی از قوم­ها، فرهنگ­ها و ادیان مختلف به گرشاسب­نامه راه پیدا کرده­اند به­طوری که از عناصر سامی حضور حضرت هود در ازدواج جمشید با دختر شاه زابل را می­بینیم. یا داستان طوفان حضرت نوح یا فرود آدم از بهشت بر کوهی در هند؛ از عناصر زرتشتی نیز می­توان از پل چینود یا فرشته­ای به اسم سروش را نام برد .

بلاغت در گرشاسب­نامه در حد مطلوبی است. اسدی طوسی مانند سایر معاصران خود توجهی خاص به تشبیه دارد. تشبیه  محسوس به محسوس حجم عظیم و قابل ملاحظه­ای را به خود اختصاص داده است. تشبیه ساده از نظر ساختمان در مقام اول قرار دارد. کنایه از نوع  فعل یا مصدر بیشتر از سایر کنایات است و استعاره­ها تقریباً به یک اندازه کاربرد دارند. انواع مجاز نیز به خوبی و با ظرافت تمام در جای جای گرشاسب­نامه خودنمایی می­کند. صنعت­های بدیعی هم هر کدام به کثرت و به وضوح  جلوه­گری می­نمایند به طوری که کمتر بیتی از این اثر را می­توان دید که درآن صنعت­های بدیعی نباشد. قابل ذکر است که در گرشاسب­نامه گرایش به صنایع لفظی بیش از صنایع معنوی است.و جناس جایگاه ویژه­ای در بین صنایع لفظی در این اثر دارد.