با افزایش روز افزون ساخت و ساز ها در شهر ها بافت ارزشمند و قدیمی شهر کم کم فرسوده و از کانون توجه خارج شده است . این مساله از آنجا ناشی می شود که تناسبات و ابعاد و اندازه های شهر ها نسبت به گذشته تغییر کرده و معابر بالاخص با توجه به وسایل نقلیه و نیاز های آن زمان شکل گرفته بوده است. با ورود اتومبیل به کشورمان کم کم ابعاد و اندازه ها و تناسبات دیگری مورد نیاز بود.بدین روی چهره ی شهر ها دگرگونه شد.به گونه ای که دیگر بافت های قدیمی و تاریخی شهر ترک گفته شده و افراد به مکان های دیگر جابجا شدند و توسعه ی شهر در جهاتی دیگر صورت پذیرفت. علاوه بر آن تغییر در شیوه ی زندگی افراد و غلبه ی این تفکر که بناهای فرسوده و قدیمی دیگر محلی از اعراب در زندگی امروز ندارند باعث بی مهری هر چه بیشترساکنین و مسئولین و دست اندرکاران شهر نسبت  به این بافت های ارزشمند تاریخی شد.  شهر بوشهرنیز از این قاعده مستثنی نبوده و بافت تاریخی این شهر دچار فرسودگی و تخریب های فراوانی شده است. این بافت مسکونیتاریخی با توجه به نیاز های ساکنین خود از نقطه نظر اقلیمی و روش زندگی، یکی از بهترین پاسخ های ممکن را طی ادوار گذشته داده، به گونه ای که نظر بسیاری از صاحب نظران در عرصه ی معماری پایدار ، که خود عمر چندانی به صورت تخصصی ندارد را به خود جلب کرده است. این مجموعه مسکونی دارای تک دانه های بسیاری بوده که همگی با یکدیگر و در زیر ساختاری با نام بافتی واحد عمل کرده و بافت تاریخی ارزشمند را به وجود می آورند، کالبدی یکپارچه و هماهنگ با یکدیگر و با زمینه ی شکل گرفته در آن . بسیاری از این تکدانه ها ارزشمند بوده و بسیاری دیگر فاقد ارزش های زیبایی شناسی می باشند اما باید توجه داشت که تمامی اجزا ساز و کار هویت بخشی و پایداری را در این بافت تامین می کنندو تمامی دانه ها در جایگاه خود دارای ارزش بوده و نقش خود را در پایداری محیطی و حیات بافت به خوبی ایفا می کنند. هر بنا علاوه بر پاسخ گویی به ثبات اقتصادی باید منعکس کننده الگوی زندگی، فرهنگ مکان و اقلیم نیز باشد. یانگ طراحی بوم گرا را طراحی جامعی توصیف می کند که تاثیرات مثبت فراوانی بر سامانه های زیستی و منابع غیر قابل بازگشت در زیست بوم دارد . در بافت کهن شهر بوشهر که دارای دوجنبه ی وجودی فیزیکی – فرم و ساختار – و عملکرد یا کارکرد می باشد می توان رابطه ی محیط مصنوع و طبیعی را مشاهده نمود. عملکرد هماهنگ با محیط یکی از شاخصه های معماری سنتی شهر بوشهر  می باشد. معماری بوشهری را می توان معماری بوم گرا خواند به این شرط که مساله تداوم در زمان و پویایی در آن مورد توجه قرار گیرد . این گونه از معماری تا به امروز از پویایی و زندگی برخوردار بوده اما متاسفانه با رویکرد توسعه طلبانه شهر ها این بخش ارزشمند تاریخی مورد بی توجهی واقع شده و در عوض یافتن راهکاری برای تداوم حیات این معماری دست به تخریب و از بین بردن صورت مساله زده می شود. عدم وجود زیر ساخت های مناسب شهری و ارضای نیاز ای ساکنین و ترغیب افراد توانمند به سرمایه گذاری در  این ساختار منسجم و زنده ( نیمه جان) دلیلی است بر این اتفاق.

این جستار به دنبال ریشه یابی بی توجهی به بافت کهن شهر بوشهر بوده و سپس راه کار هایی که می توان با ارائه ی آنها با رویکردی بوم گرایانه که رویکرد اصلی موجود در بافت کهن شهر بوشهر می باشد به باز زنده سازی بخشی از بافت پرداخته که خود محرکی برای پویش توسعه در بافت کهن شهر بوشهر شود. صنعت توریسم و گردشگری همیشه یکی از بخش های توسعه زا  بوده و با توجه به موفقیت های انجام گرفته در بافت قدیم دیگر شهرهای حاشیه خلیج فارس می توان به سرمایه گذاری بخش خصوصی و باز زنده سازی این بخش امیدوار بود.محدوده ی مورد بررسی ارگ حکومتی شهر بوشهر می باشد. این بنا و محدوده ی اطراف آن یکی از قدیمی ترین بخش های بافت

 بوده و با قرار گیری در کنار بخش هایی همچون بازار قدیمی حاج رییس التجار بوشهری و مسجد شنبدی و… از پتانسیل مناسبی برای باززنده سازی و طراحی بر اساس اصول معماری بوم گرا و سنتی بوشهر را دارا می باشد.

1-3-ضرورت و اهمیت تحقیق:

 

یکی از اصلی ترین عواملی که باعث ضرورت به رسیدگی هرچه سریع تر و کامل تر مسئولین و کارشناسان ذیربطبه بافت تاریخی شهر بوشهر می شود عدم وجود نظام مند بهداشت و امنیت و رشد سریع مخروبه ها و بناهای متروک می باشد. ترک بافت تاریخی توسط ساکنین اصلی بافت تاریخی به دلایل مشکلات و معضلات وعدم حمایت های سازمان های مربوط باعث شده است که بیشتر افراد و ساکنین اصلی بافت، خانه های خود را رها کرده یا آن را با بهای اندک به افراد غیر بومی ( گاهی اوقات به مهاجرین خارجی بالاخص تبعه ی افغانستان) اجاره دهند. عدم احساس افراد برای حضور فعال و مستمر و مؤثر در بافت تاریخی باعث فرسودگی حداکثری بافت تاریخی شده و به مرور زمان متروک ماندن و عدم رسیدگی های دلسوزانه منجر به تخریب بناها می شود. بافت تاریخی بوشهر با قدمتی نزدیک به دو قرن دچار فرسودگی بسیار زیادی شده و نیاز به توجه بخش خصوصی و جذب سرمایه گذاریو سرمایه داران برای بالفعل  شدن پتانسیل های بالقوه موجود در بافت می شود. با توجه به عدم درک کامل و کافی ارزش بناها و بافت قدیم شهر بوشهر و اقدام های چند سال اخیر در تخریب و نوسازی این مجموعه ی ارزشمند توسط مسئولین شهر و ساکنین این منطقه که به دلیل معضلات شهری و امکاناتی انجام می شود؛ ایجاد مرکزی درآمدزا و منطبق بر اصول معماری سنتی شهر بوشهر و همراه با آخرین و به روز ترین امکانات می تواند به حیات و تداوم معماری سنتی بوشهر و درک هرچه بهتر افراد در فهم این معماری کمک بسزایی کند. البته باید در هر مرحله نیاز سنجی های لازم در ارتباط با نحوه ی برخورد با بافت تاریخی شهر بوشهر صورت گرفته و بر اساس استدلال منطقی و عقلانی تصمیمی درست برای دستیابی به نتیجه ای هر چه مطلوب تر گرفته شود.

 

1-4-اهداف مشخص تحقیق:

 

• پویایی و باز زنده سازی بخشی از بافت قدیم شهر بوشهر  با رویکرد بوم گرایی

 

• یافتن و ایجاد دلایل لازم و کافی برای ترغیب نمودن افراد به حضور و مشارکت در بافت قدیم بوشهر

 

• رعایت اصول معماری پایدار در طراحی

 

• توجه به اقلیم و مسایل زیست محیطی در طراحی

 

• حضور حداکثری افراد ردبافت تاریخی و ایجاد احساس نیاز به بودن در مکان

 

• تبلور معماری بوم گرا و زمینه گرا در طراحی های معاصر

 

• برجسته سازی پتانسیل های موجود در بافت کهن شهر بوشهر

 

1-5-سوالات تحقیق:

 

• عوامل و پارامتر های قابل استفاده در بافت کهن شهر بوشهر که می توانند در طراحی های جدید از آنها استفاده نمود چه چیز هایی هستند؟

 

• چگونه می توان از اصول معماری سنتی بوشهر در طراحی های نوین استفاده کرد؟

 

• بوم گرایی در بوشهر چگونه به تداوم حیات بناهای بافت قدیم کمک می کند؟

 

• کدام یک از شاخصه های بوم گرایی در معماری قدیم شهر بوشهر از میان رفته است و نیاز به احیا دارند؟

 

• آیا کهن االگو های کورد استفاده در معماری سنتی بوشهر صلاحیت های لازم جهت استفاده مجدد در طراحی های نوین را دارند؟

 

• برای طراحی در بافت تاریخی بوشهر انتخاب کدام رویه بهترین و مناسب ترین پاسخ ممکن را برای طراحی می دهد؟

 

1-6-فرضیه های تحقیق:

 

• به نظر می رسد معماری نوین خارج شده از دل معماری سنتی بوشهر محرک توسعه در بافت قدیم شهر بوشهر می باشد .

 

• به نظر می رسد که رویکرد بوم گرای معماری نوین پاسخ مناسبی برای باز زنده سازی بافت کهن شهر بوشهر است.

 

• طراحی به صورت کاملا مدرن می تواند باعث ایجاد حس پویایی در مکان و درون بافت تاریخی شود.

 

• به نظر می رسد که طراحی بوم گرای بافت فرسوده با تاکید بر کارکرد های جدید می تواند به پایداری و احیای آن کمک کند.

 

• یکی از دلایل فرسودگی و متروک شدن بناهای بافت تاریخی عدم پاسخگویی به نیاز های اقلیمی است

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

لایه‌های اکسیدی گروهی از پوشش‌های تبدیلی هستند که روی آلیاژ‌های آهنی و غیر‌آهنی اعمال می‌شوند تا آن‌ها را در برابر خوردگی محافظت نمایند. انتخاب جنس پوشش به ظاهری که از قطعه انتظار می‌رود، میزان سهولت اعمال پوشش و شرایط کاربرد قطعه بستگی دارد. ورق‌های فولادی با داشتن خصوصیات بارزی مانند استحکام، شکل پذیری، فراوانی، قیمت مناسب و قابلیت تولید و تنوع محصولات، جایگاهی بی رقیب را در مصارف خانگی و صنعتی کسب کرده‌اند. از سوی دیگر موضوع خوردگی از کارایی قطعات فولادی می‌کاهد و یا عمر مفید آن‌ها را کاهش می‌دهد. به این دلیل ورق‌های فولادی با توجه به نوع کاربرد و انتظاراتی که از عملکرد آن‌ها وجود دارد، باید با لایه مناسبی پوشش داده شوند. در اکثر موارد، لایه‌های اکسیدی پایداری روی سطح فلزات تشکیل می‌شود که با عملیات شیمیایی یا حرارتی در محیط‌های معینی، می‌توان آن‌ها را چنان تثبیت نمود که محافظت کننده فلز پایه باشند [[1]].

 

یکی از روش‌های ایجاد لایه اکسیدی محافظ در برابر زنگ زدگی، فرایند آبی‌کردن[1] است؛ آبی‌کردن، ورق و تسمه‌های فولادی، همچنین قطعات فولادی کوچک را در برابر زنگ زدگی مقاوم می‌سازد [[2]]. در اوایل، آبی‌کردن با استفاده از زغال چوب در دمایی حدود 750-730 درجه فارنهایت انجام می‌شد. بدین صورت که، ابتدا قطعه با استفاده از عملیات سنگ ‌زنی و سنباده به صافی سطح مطلوب رسیده و سپس با استفاده از مشعل، حرارت دهی می‌شد. آنگاه قطعه درون زغال چوب فرو برده شده و خارج می‌گردید تا باعث تغییر رنگ قطعه و ایجاد پوشش گردد [[3]]. در دوران جنگ جهانی دوم ساخت فولاد با عناصر آلیاژی بیشتر توسعه یافت، که این فولاد‌ها در مقابل آبی‌کردن با زغال مقاوم بودند و دیگر روش‌های مرسوم آبی کردن با زغال برای آن‌ها قابل استفاده نبود. در این هنگام روش دولایت[2] توسط موزر[3] ابداع شد. در روش دولایت از کوره‌هایی با دمای 700-550 درجه فارنهایت و مواد شیمیایی متفاوتی استفاده می‌شد [[4]].

 

امروزه فرایند‌های آبی‌کردن به روش‌های شیمیایی و حرارتی قابل اجرا هستند. روش شیمیایی با استفاده از گونه خاصی از نمک داغ[4] در مخزنی که دمای آن حدود 280 درجه فارنهایت است انجام می‌شود [[5]]. روش دیگری از آبی‌کردن شیمیایی روش نیتره[5] است که در آن قطعات در دمای 750-370 درجه فارنهایت به مدت 15-12 دقیقه در نمک‌های مذاب فرو برده می‌شوند؛ در مرحله بعد، قطعات پس از خنک شدن در هوا با آب گرم یا روغن شستشو داده می‌شوند [[6]]. پوشش‌های اکسیدی آبی رنگی که به روش حرارتی ایجاد می‌شوند به دلیل هزینه کم تولید بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. از دیگر مزایای پوشش‌دهی به روش حرارتی می‌توان به سهولت کنترل ضخامت پوشش، هزینه پایین و قابلیت پوشش‌دهی روی قطعات صنعتی کوچک اشاره نمود.

 

علی‌رغم قدیمی بودن فرایند آبی‌کردن، تاکنون تحقیقات کافی و منسجمی در مورد ارزیابی رفتار خوردگی این پوشش‌ها انجام نشده است. لذا هدف این پژوهش، مطالعه رفتار خوردگی و مشخصات سطحی پوشش‌های اکسیدی و بررسی جنبه‌های اقتصادی ایجاد این نوع پوشش‏‌ها روی ورق‌های فولادی است که در قالب محاسبات یک واحد صنعتی صورت گرفته است. هدف این واحد صنعتی تولید تسمه فولادی پوشش‌دار است. تسمه در بسته‌بندی انواع محصولات فولادی، قطعات سنگین و مصالح سازه‌های ساختمانی جایگاه ویژه ای دارد.

این پایان نامه در شش فصل تنظیم شده است. در فصل دوم، مروری گذرا بر انواع روش‌های پوشش‌دهی با تأكید بر روش مورد نظر این پژوهش یعنی روش آبی‌کردن صورت گرفته و در فصل سوم، به اهم مواد و روش‌های به کار رفته در انجام این تحقیق اشاره شده است. پس از آن در فصل چهارم، نتایج بدست آمده از آزمایش‌های مختلف مورد ارزیابی و بحث قرار گرفته و در فصل پنجم مباحث اقتصادی مربوط به دو روش پوشش‌دهی بررسی شده است. نهایتاً در فصل ششم مباحث مطرح شده جمع بندی شده و نتیجه‌گیری نهایی ارائه

 گردیده است.

 

 

 

3-            فصل دوم
مبانی علمی و مروری بر پژوهش‌ها

 

a.              2-1- پوشش‌ها

 

ورق‌‌های فولادی با داشتن خصوصیات بارزی از جمله استحکام، شکل‌پذیری، فراوانی، قیمت مناسب و قابلیت تولید و تنوع محصولات، جایگاهی بی‌رقیب را در مصارف خانگی و صنعتی کسب کرده‌‌اند. از سوی دیگر موضوع واکنش محیط با آهن که منجر به زنگ زدن یا در حالت کلی‌‌تر خوردگی فلز می‌‌شود، حفاظت آلیاژ‌های آهنی را در برابر محیط پیرامون ضروری می‌‌سازد. بدون محافظت مناسب، ابتدا سطح قطعات و کم کم قسمت‌های درونی آن‌ها تحت اثر خورندگی محیط آسیب می‌‌بیند. این تخریب به مرور از کارایی قطعه می‌‌کاهد و یا عمر مفید آن را کاهش می‌‌دهد. به این دلیل ورق‌‌های فولادی را با توجه به نوع کاربرد و انتظاراتی که از عملکرد آن‌ها وجود دارد، باید با لایه مناسبی پوشش داد [1].

 

استفاده از پوشش‌های محافظ روی فولاد نه تنها میزان خوردگی را کنترل می‌‌نماید بلکه در اغلب موارد، چندگانه عمل می‌‌کند. به بیان دیگر، پوشش‌‌ها چند منظوره هستند و علاوه بر مقاومت خوردگی، خواصی مانند مقاومت در برابر خراش و سایش، لحیم‌پذیری، اصطکاک، شکل‌پذیری،‌ رنگ‌‌پذیری و زیبایی ظاهری را بهبود می‌بخشند [2].

 

پوشش‌‌ها، ورق فولادی را به دو روش می‌‌توانند حفاظت کنند، یکی با تشکیل حایل فیزیکی بین فولاد و محیط اطراف، زیرا لایه پوشش ارتباط جسم فولادی و محیط خورنده را قطع می‌‌کند. دوم با حفاظت گالوانیک، زیرا فلزی مانند روی که در سری الکتروشیمیایی فعال‌‌تر از آهن است به صورت فداشونده قطعه فولادی را محافظت می‌‌نماید. پوشش مورد نظر را می‌‌توان روی قطعه ساخته شده اعمال نمود یا اینکه در انتهای خط تولید ورق فولادی، پس از رسیدن ورق به ضخامت نهایی، آن را به صورت پیوسته پوشش داد و به بازار عرضه کرد. حالت اخیر به دلایل کیفیتی و محیط زیستی رواج بیشتری یافته و به سرعت رو به گسترش است. ورق‌‌های پوشش‌‌داری که به صورت آماده در اختیار مصرف‌‌کننده قرار می‌‌گیرد نه تنها از استحکام چسبندگی و مشخصات سطحی بالا‌تری برخوردار است، بلکه با حذف نیاز به خطوط پوشش‌‌دهی در واحد‌های کوچک از بروز مشکلات فنی و زیست- ‌محیطی متعددی جلوگیری می‌کند و در مجموع از دیدگاه اقتصادی توجیه خوبی دارد. نوع پوشش‌ها بسیار گسترده بوده و ممکن است از گروه فلزات، پلیمر‌ها و لعاب‌ها باشد. ضخامت، تعداد لایه‌ها و دیگر مشخصات پوشش با توجه به کاربرد ورق تعیین می‌‏شود. پوشش‌های رایج عبارتند از؛ پوشش گالوانیزه، پوشش قلع اندود، پوشش نیکل-کروم، پوشش‌‏های نفوذی، پوشش‏‌های تبدیلی و اکسیدی و پوشش‏‌های فسفاته [[vii]]. لازم به ذکر است که تولید چند نوع از ورق‌های فولادی پوشش‏دار اخیراً در کشور آغاز شده است.

برای مقاوم ساختن اجسام در موقع بهره‌برداری از پوشش‏‌های فلزی استفاده می‌‌شود. پوشش‌‏های فلزی به دو دلیل اساسی مورد استفاده قرار می‌‌گیرند؛

 

[1] Bluing

 

[2] Dulite

 

[3] Mauser

 

[4] Chemical Hot-Salt Bluing

 

[5] Nitre

 

[1] قربانی، م، پوشش دادن فلزات، جلد 1، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف، 1383.

 

[2] قربانی، م، پوشش دادن فلزات، جلد 2، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف، 1383.

 

[3] مجد نیا خواجه، ف، خواجه نصیری، ن، آبکاری فلزات، جهاد دانشگاهی،1380.

 

[[4]] http://www.en.wikipedia.org/wiki/Bluing_(steel)

 

[[5]] Kenneth, G., Surface engineering  for wear resistance, Prentice Hall, Newjersey, 1988.

 

[[6]] Marjore, A., Electrofinishing, American Elsevier publishing company, NewYork, 1965.

 

[7] مجموعه مقاله‌های همایش تولید و مصرف ورق قلع اندود در کشور، ویرایش فخرالدین اشرفی زاده، شرکت فولاد مبارکه، اردیبهشت 1382

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

در بخش اول این رساله برای اولین بار نانوذرات شش ضلعی زیرکونیوم فسفات با استفاده از شبکه پلیمری با ابعاد حدود 60 نانومتر تولید گردید. آنالیزهای متعددی برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کاتالیست تهیه شده صورت پذیرفت. نانوذرات زیرکونیوم فسفات تولید شده خصویات اسیدی قابل توجهی از خود نشان می­دهند. این کاتالیست اسیدی ناهمگن در واکنش­های مختلفی همچون آلکیلاسیون فریدل کرافتس فنول، محافظت از گروه­های هیدرکسیل و کربونیل و واکنش­های چند جزیی مورد استفاده قرار گرفت. کاتالیست تولید شده به راحتی و توسط سانتریفیوژ در انتهای هر واکنش از مخلوط واکنش جدا شده و طی فرایند ساده­ای مجدداً قابل استفاده می­گردد. همچنین، با تعویض پروتون­های اسیدی روی سطح زیرکونیوم فسفات با کاتیون­های مس و روی، دو کاتالیست ناهمگن دیگر تهیه گردید.

 آنالیزهای مختلفی برای بررسی خصوصیات این کاتالیست­ها نیز صورت گرفت. این دو کاتالیست در واکنش اکسایش انتخابی الکل­ها به آلدهیدها و کتون­ها و محافظت از گروه هیدروکسی در الکل­ها مورد استفاده قرار گرفتند. برای بررسی تجدیدپذیری، در انتهای هر واکنش، این کاتالیست­ها با استفاده از سانتریفیوژ از مخلوط واکنش شدند و بعد از طی فرایند کوتاهی دوباره مورد استفاده قرار گرفتند. این کاتالیست­ها برای چندین بار و بدون از دست دادن ویژگی­های کاتالیستی قابل استفاده مجدد هستند.

 

 

 

کلمات کلیدی: زیرکونیوم فسفات، زیرکونیوم فسفات تعویض یون شده، نانوذرات، سنتز ترکیب­های آلی، شیمی سبز.

 

 

 

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

برتری بینایی در زمان ما به وسیله جمع کثیری از نوآوری های تکنولوژی و تکثیر و تولید انبوه تصاویر تقویت شده است. به طوری که طراحان،  طراحی برای ناظر را در اولویت قرار داده و طراحی برای انسان را به فراموشی سپرده اند. تأکید بر زیبایی تنها بر سطوح ظاهری و تأثیرات لحظه ای که هیچ قدرت پایداری در طول زمان ندارند، ساختمان ها را به سوی فرآورده های تصویری که عاری از صمیمیت و ژرفای وجودی میباشند، برده است. با کاهش حضور افراد در عرصه های عمومی و کاهش سطح تعاملات اجتماعی و در پی آن افزایش فزاینده ی معضلات اجتماعی، نیاز و ضرورت به طراحی فضاهایی که زمینه ساز حضور بیشتر افراد در عرصه های عمومی باشد بیشتر احساس می شود.

1-2- تعریف مسئله

فضاهای تجاری به عنوان مکان هایی که بر طرف کننده اولین نیازهای مطرح شده توسط مازلو هستند، و بیشترین مراجعه کننده و رفت و آمد را در طول روز به خود می بینند، می توانند از طریق افزایش و ارتقاء گزینه های قابل عرضه به مردم، یک محیط دموکراتیک برای آنان

 ایجاد کنند. محیطی که احساسی از جاذبه ی ماندن و علاقه برای بازگشت به مکان را در افراد بوجود آورد. حسی که از آن به عنوان حس تعلق به مکان یاد می شود.

حس مکان ادراک فردی مردم از محیط خود و احساسات کم و بیش آگاهانه ی آنها از محیط است. روانشناسان محیطی، تعلق به مکان را حاصل نوعی فرآیند روانشناسانه می دانند، که هم نوعی پاسخ  بیولوژیک به محیط اطراف از طریق حواس پنجگانه را شامل می شود و هم نوعی تولید فرهنگی است، که در ارتباط شخصی با محیط فیزیکی و نیز روابطش با دیگر کاربران فضا و اعضای اجتماعات مختلف شکل می گیرد.

در این پژوهش بر آنیم تا در طراحی فضا  با توجه به جنبه های مختلف احساسی و ادراکی انسان ها ، شرایطی را برای درک بهتر و عمیق تر فضا توسط استفاده کنندگان به وجود آوریم. هدف اصلی این پژوهش، یافتن راهبردهایی برای رسیدن به یک معماری احساس گرا در فضای تجاری است تا با برقراری یک ارتباط غیر بصری میان انسان و فضای معماری به مفهوم کاملتری از معماری، یعنی طراحی برای انسان و نه صرفا برای ناظر دست پیدا کنیم.

1-3- ضرورت تحقیق

ادراک از طریق حواس پنجگانه، به عنوان اولین مرتبه ادراک، که توجه به آن زمینه ساز ظهور سایر مراتب ادراک، و موجب افزایش این ارتباط با محیط فیزیکی می شود، مورد بی توجهی معماران معاصر واقع شده است. در آموزش معماری نیز شاهد آن هستیم که طرح، بدون کمتر توجهی به دیگر حواس ادراکی انسان، بارها از دید ناظر مورد بررسی قرار می گیرد. معماری به جای انعطاف وجودی، و تجربه فضایی، خود را بر استراتژی های روانشناختی تبلیغات و تحریک های لحظه ای منطبق کرده است. در نتیجه امروز با محیط هایی رو به رو هستیم که هیچ خاطره جمعی در افراد باقی نمی گذارند.

1-4- سابقه تحقیق

در راستای بحث اصلی این تحقیق یعنی موضوع ادراکات حسی مطالعات گسترده ای از نظریه پردازان صاحب نامی در فلسفه چون ادموند هوسرل و مرلوپونتی و در وادی معماری می توان به افرادی چون یوهانی پلاسما و ادوارد تی هال و معمارانی چون آلوار آلتو، استیون هال اشاره کرد.

“چشمان پوست ” تألیف یوهانی پلاسما از اولین کتاب هایی است که نقش ادراک حسی را در یک تجربه کامل معماری مورد مطالعه قرار می دهد، و راهی به سوی یک معماری چند حسی را می گشاید. نقش ادارک حسی و کارکرد جمعی و شخصی آن ها در درک فضا، نزد فرهنگ های گوناگون موضوع کتاب ادوارد تی هال تحت عنوان “بعد پنهان” است.

مقاله “Haptic design” به طور اختصاصی به بررسی حس لامسه و پارامترهای طراحی بر اساس این حس پرداخته شده است. در مقاله “Blindness and multi-sensoriality” با توجه به اینکه افراد نابینا توانایی خاصی در ارتباط برقرار نمودن با محیط از طریق حواس غیربصری خود دارند به معماری چند حسی پرداخته شده است و با ذکر نمونه موردی به بررسی این ویژگی و کیفیت آن در معماری پرداخته شده است.

در زمینه طراحی فضا با توجه به ادراکات حسی و غنای حسی فضا بیشتر به پژوهش جهت ارتقای محیط های آموزشی مخصوص به نابینایان پرداخته شده است. در این پژوهش سعی بر آن است تا با استفاده از پارامترها و معیار های طراحی در نظر گرفته شده برای نابینایان امکانات ویژه ای برای درک عمیق تر استفاده کنندگان از فضاهای عمومی ایجاد کنیم .

1-5- فرضیه

فرضیه اصلی : تقویت غنای حسی در طراحی فضا موجب ایجاد حس تعلق می شود.

فرضیه فرعی: توجه به جنبه های مختلف احساسی و ادراکی در طراحی امکانات ویژه ای برای درک عمیق تر فضا را به وجود می آورد.

1-6- اهداف و سوالات تحقیق

• بالا بردن کیفیت فضای تجاری با نوعی طراحی که حس تعلق به مکان را در فضا ایجاد می کند.
• پارامترهای فضاسازی جهت ادراک غیربصری محیط چیست؟(شامل عوامل فضاسازی که خود امکان دیده شدن دارند و عوامل که خود عامل سازنده فضا که امکان رویت ندارند.)
• غنای حسی چگونه موجب تقویت خاطره ذهنی از فضا می شوند؟
• فضا به عنوان یک کالبد چگونه می تواند کیفیات روحی خاصی را در افراد بوجود آورد؟
• مفاهیمی مانند فضای مکث و حرکت در فضای غیر بصری چگونه نمود پیدا می کنند؟
• چگونه می توان از اصول زیبایی شناسی نابینایان در طراحی فضا بهره برد؟
• چه عواملی در ایجاد حس مکان موثرند و ادراک حسی در چه جایگاهی از این کیفیت قرار می گیرد ؟

1-7- روش گردآوری اطلاعات و روش تحقیق

روش مورد استفاده در این پژوهش، تحقیق کیفی با رویکرد کاربردی است. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق شامل کتاب ها و مقالاتی هستند که در زمینه ادراک انسان از محیط و حس مکان موجود است. همچنین بهره گیری از منابعی که در مورد ادراک نابینایان و نحوه برخورد آنها با محیط کالبدی موجود است، به منظور بدست آوردن متغیرهای تأثیرگذار ادراک غیر بصری کاربران، بررسی میدانی در مورد علاقه و توجه مردم عادی به عواملی که موجب ایجاد درک توسط حواس پنجگانه می شوند، صورت گرفت و در نهایت تحلیل عاملی پرسشنامه ها توسط نرم افزار SPSS  انجام شد.

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

 

 

 

 

 

 

1-1- نانو فناوری

 

نانو فناوری دانش و فنی است که اخیراً توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. این فناوری که یک رویکرد جدید در تمامی رشته­هاست، توانایی تولید مواد، ابزار و سیستم­های نوین را با دست­کاری در سطوح اتمی و مولکولی دارد. امروزه حوزه­ی کاربردی این فناوری به تمامی علوم کشیده شده و محبوبیت بین­رشته­ای یافته است؛ به طوری که گستره­ی کاربردی این فناوری در علوم پزشکی، فناوری زیستی، مواد، فیزیک، مکانیک، برق، الکترونیک و شیمی به حدی است که می­توان از آن به عنوان یکی از انقلاب­های بزرگ علمی دنیا نام برد. این فناوری، روشی نو برای حل مشکلات و پاسخگویی به بسیاری از سوالات مطرح در علوم مختلف ارائه می­کند که تا کنون، بشر موفق به رفع و یا پاسخ دادن به آن­ها نشده است.

 

رفتار­های جدیدی که در مقیاس نانو مشاهده می‌­گردند، لزوماً بر­اساس رفتار­های مشاهده شده در ابعاد بزرگ­‌تر قابل پیش­‌بینی نیستند. تغییرات مهم رفتاری که عمدتاً ناشی از اثرات کوانتومی کاهش ابعاد هستند، به ‌علت نزدیکی و قابل مقایسه بودن اندازه­ی ذرات یا ریزساختار­ها، با مقیاس طولی میانگین پدیده­‌های فیزیکی و شیمیایی، رخ می­‌دهد. خصوصیات موجی­شکل الکترون­‌ها (مکانیک کوانتومی) در درون مواد و اتم­ها، توسط تغییرات مواد در مقیاس نانو­متری تحت­‌تأثیر قرار می­‌گیرد. با ایجاد ساختار­های نانو­متری، کنترل خصوصیات اساسی مواد، مانند دمای ذوب، رفتار مغناطیسی، ظرفیت شارژ و حتی رنگ آن­ها بدون تغییر ترکیب شیمیایی مواد، ممکن خواهد بود[1].

 

 

 

1-2- تاریخچه­ی نانو فناوری

 

استفاده از نانوفناوری توسط انسان، برخلاف تصور عمومی، دارای سابقه­ی تاریخی طولانی می­باشد. در این رابطه شواهدی مبنی بر نانوساختاری بودن رنگ آبی به کار برده شده توسط قوم مایا، وجود دارد. پس از آن رومی­ها از این مواد در ساخت جام­هایی با رنگ­های زنده استفاده کردند، به این صورت که آن­ها از ذرات طلا برای رنگ آمیزی این جام­ها بهره می­گرفتند. نمونه­ای از این جام­ها که برای اولین بار کشف شد، جام لیکورگوس[1] می­باشد؛ که متعلق به قرن چهارم قبل از میلاد بوده و دارای ذرات نانومتری طلا و نقره است که در هنگام قرار گرفتن در نورهای مختلف رنگ­های گوناگونی را از خود نشان می­دهد. بعدها در قرون وسطی از این روش برای ساخت شیشه کلیساها استفاده می­کردند.

 

تحقیقات اولیه بر روی نانوذرات به سال ۱۸۳۱ برمی­گردد، وقتی که مایکل فارادی[2] روی کلوئید قرمزرنگ طلا کار می­کرد و اعلام کرد که رنگ کلوئید مزبور، به اندزه ذرات فلزی بستگی دارد. شاید بتوان بزرگترین تحول در تاریخ نانوفناوری را سخنرانی فیزیکدان بزرگ، ریچارد فاینمن[3]، درکنفرانس انجمن فیزیک آمریکا در سال ۱۹۵۹ دانست. در این کنفرانس، وی با ارائه مقاله­ای به نام “در آن پایین فضاهای خالی زیادی وجود دارد”[4]؛ درباره دستکاری مواد در ابعاد اتمی صحبت نمود. این مقاله امروزه به عنوان سرلوحه­ی انجمن نانوفناوری درآمده است. کمی بعد از آن در سال ۱۹۷۴ ناریو تانیگوچی[5]، یک محقق در دانشگاه توکیوی ژاپن، هنگام کار تحقیقاتی بر روی مواد در ابعاد نانومتری، از عبارت نانوفناوری استفاده کرد. امروزه مهندسی نانو به سرعت در حال گسترش است و امکان اداره­ی قابلیت­های مکانیکی کاتالیزوری، الکتریکی، مغناطیسی، نوری و الکترونیکی را فراهم می­کند[2].

 

 

 

1-3- اهمیت نانو تکنولوژی

 

شاید این ﺳﺆال در ذهن پدید آید که چه چیزی در مقیاس نانو­متری وجود دارد که یک تکنولوژی بر پایه آن بنا نهاده­شده­است. آن­چه باعث ظهور نانو­تکنولوژی شده، نسبت سطح به حجم بالای نانو­مواد است. این موضوع یکی از مهم­ترین خصوصیات مواد تولید شده در مقیاس نانو می­باشد. در مقیاس نانو، اشیاء شروع به تغییر رفتار می­کنند و رفتار سطوح بر رفتار توده­ای ماده غلبه می­کند. در این مقیاس برخی روابط فیزیکی که برای مواد معمولی کاربرد دارند، نقض می­شوند؛ برای مثال، یک سیم یا اجزای یک مدار در مقیاس نانو لزوماً از قانون اهم پیروی نمی­کنند. قانون اهم، به جریان، ولتاژ و مقاومت بستگی دارد، اما در مقیاس نانو وقتی عرض سیم فقط به اندازه یک یا چند اتم باشد، الکترون­ها لزوماً باید در صف و به ترتیب و یک به یک از سیم رد شوند، بنابراین ممکن است قانون اهم در این مقیاس تا حدودی نقض شود.

 در حقیقت در این مقیاس، قوانین فیزیک کوانتوم وارد صحنه می­شوند و امکان کنترل خواص ذاتی ماده بدون تغییر در ترکیب شیمیایی ماده وجود خواهد داشت[3].

 

 

 

1-4- نانو­مواد

 

نانو­مواد دروازه­ی ورود به دنیای نانو، و اولین گام برای رسیدن به اهداف بعدی نانو­تكنولوژی می­باشند و بدون توسعه­ی مواد جدید نانو­متری، ورود به عرصه­ی نانو­تكنولوژی غیرممكن خواهد بود. طبق یك تعریف، نانو­مواد، موادی هستند كه حداقل یكی از ابعاد آن­ها كوچك­تر از ١٠٠ نانومتر باشد.. در حالت کلی بنابر دلایل زیر خواص نانو­مواد به ابعاد­شان وابسته اند:

 

• نسبت سطح به حجم بالا

 

• تغییر در ساختار كریستالی

 

• كاهش نقص­های شبكه[4].

 

 

1-5- تقسیم­بندی نانو­مواد

 

نانو­مواد را می­توان برحسب ابعاد آن­ها به صورت زیر تقسیم­بندی نمود:

 

الف- نانو­مواد صفر­بعدی(0D)

 

نانو­موادی هستند كه هر سه بعد آن­ها كمتر از ١٠٠ نانو­متر می­باشد، و شامل نانو­پودرها[7] و نانو­ذرات[8] می­شوند. اگر نانو­مواد صفر­بعدی، نیمه­هادی باشند، به آن­ها نقطه كوانتومی[9] می­گویند.

 

ب- نانو­مواد یك­بعدی(1D)

 

نانو­موادی هستند كه دو بعد آن­ها زیر ١٠٠ نانو­متر بوده و در بعد دیگر بیش از 100 نانو­متر می­باشند. برخی از نانو­مواد یك­بعدی عبارتند از: نانو­لوله­ها[10]، نانو­سیم­ها[11]، نانو­میله­ها[12]، نانو­تسمه­ها[13]، نانو­نوار­ها[14]، نانو­كابل­ها[15] و نانو­فنر­ها[16].

 

 

 

ج- نانو­مواد دو­بعدی(2D)

 

نانو­موادی هستند كه فقط یك بعد آن­ها زیر ١٠٠ نانومتر بوده و دو بعد دیگرشان بیش از ١٠٠ نانومتر می­باشد. مانند نانولایه­ها[17] و نانو­حلقه­ها[18]

 

 

 

د- نانو­مواد سه­بعدی(3D)

 

نانو­ساختار­هایی هستند كه اجزاء آن­ها نانو­مواد صفر، یك، و یا دو­بعدی می­باشند. مثل؛   نانو­كامپوزیت­ها، مواد نانو­كریستالی و قطعاتی كه نانو­ذرات در آن­ها پراكنده شده­اند[5].

 

[1] Lycurgus

 

[2] Michael Faraday

 

[3] Richard Feynman

 

[4] “There are plenty of rooms at bottom.”

 

[5] Norio Taniguchi

 

[6] Dimension

 

[7] Nanopowders

 

[8] Nanoparticles

 

[9] Quantum dot

 

[10] Nanotubes

 

[11] Nanowires

 

[12] Nanorods

 

[13] Nanobelts

 

[14] Nanoribbons

 

[15] Nanocables

 

[16] Nanosprings

 

[17] Nanolayers

 

[18] Nanorings

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)